Klimaty kuli ziemskiej

Ten rozdział wprowadza podstawowe pojęcia związane z klimatem i czynnikami klimatotwórczymi. Klimat definiuje się jako przebieg pogody na danym obszarze, określony na podstawie wieloletnich obserwacji. Przedstawiono pięć głównych czynników klimatotwórczych, które mają kluczowy wpływ na kształtowanie się klimatu w różnych regionach świata.

Definicja: Klimat to schematyczny przebieg pogody w ciągu roku, przedstawiany na klimatogramie pokazującym średnią temperaturę powietrza i sumę opadów w każdym miesiącu.

Omówiono szczegółowo wpływ szerokości geograficznej i wysokości nad poziomem morza na klimat. Szerokość geograficzna determinuje ilość energii słonecznej docierającej do danego obszaru oraz temperaturę powietrza. Wysokość nad poziomem morza wpływa na temperaturę, ciśnienie atmosferyczne i wielkość opadów.

Highlight: Wraz ze wzrostem wysokości nad poziomem morza temperatura spada średnio o 0,6°C co 100 m, a ciśnienie atmosferyczne obniża się średnio co 8 m o ok. 1 hPa.

Rozdział podkreśla również znaczenie rozmieszczenia lądów i oceanów dla kształtowania klimatu. Różnice we właściwościach termicznych lądu i wody prowadzą do zróżnicowania temperatur i opadów między obszarami nadmorskimi a wnętrzem kontynentów.

Example: Na obszarach nadmorskich występują mniejsze roczne amplitudy temperatury powietrza i większe opady niż w głębi lądu.