Budowa wnętrza Ziemi

Wnętrze Ziemi składa się z kilku warstw o różnych właściwościach. Skorupa ziemska wraz z zewnętrzną częścią płaszcza górnego tworzy litosferę. Skorupa oceaniczna ma grubość około 12 km, podczas gdy kontynentalna sięga 50 km. Płaszcz górny wykazuje znaczną plastyczność przy temperaturze około 1600°C. Płaszcz dolny ma właściwości ciała plastycznego i temperaturę około 3000°C. Jądro zewnętrzne jest ciekłe z temperaturą 4500°C, a jądro wewnętrzne jest stałe i osiąga temperaturę 6000°C.

Highlight: Prądy konwekcyjne w płaszczu Ziemi są kluczowe dla zrozumienia procesów endogenicznych.

Definition: Litosfera to zewnętrzna, sztywna warstwa Ziemi obejmująca skorupę i górną część płaszcza.

Vocabulary: Astenosfera - plastyczna warstwa płaszcza górnego, na której "pływają" płyty litosfery.

Rodzaje skał

Skały dzielą się na trzy główne typy: magmowe, osadowe i metamorficzne. Skały magmowe powstają w wyniku krzepnięcia magmy lub lawy. Dzielą się na głębinowe (np. granit) i wylewne (np. bazalt). Skały osadowe tworzą się wskutek nagromadzenia okruchów skalnych, odparowania zbiorników wodnych lub nagromadzenia szczątków organicznych. Przykłady to piaskowiec, sól kamienna i wapień. Skały metamorficzne powstają pod wpływem wysokiej temperatury i ciśnienia na istniejące skały, np. gnejs i marmur.

Example: Granit jest przykładem skały magmowej głębinowej, a bazalt - wylewnej.

Vocabulary: Magma - gorąca masa skalna wewnątrz Ziemi, lawa - magma, która wydostała się na powierzchnię.