Czynniki wpływające na rozmieszczenie opadów atmosferycznych

Czynniki wpływające na rozmieszczenie opadów atmosferycznych na Ziemi są różnorodne i wzajemnie powiązane. Do najważniejszych należą:

1. Globalna cyrkulacja atmosferyczna - główny czynnik decydujący o zróżnicowaniu opadów, związany z rozmieszczeniem układów niskiego i wysokiego ciśnienia.

2. Wysokość nad poziomem morza - wraz ze wzrostem wysokości temperatura powietrza się obniża, co sprzyja skraplaniu pary wodnej i powstawaniu opadów.

3. Rzeźba terenu - obszary górskie stanowią naturalną barierę dla mas powietrza, wymuszając ich wznoszenie i ochładzanie, co prowadzi do powstawania opadów.

4. Odległość od mórz i oceanów - wraz z oddalaniem się od zbiorników wodnych wielkość opadów maleje.

5. Prądy morskie - ciepłe prądy zwiększają wilgotność powietrza i ilość opadów, podczas gdy zimne prądy zmniejszają wilgotność i ilość opadów.

Definition: Globalna cyrkulacja atmosferyczna to ogólny system krążenia powietrza w atmosferze ziemskiej, obejmujący strefy niskiego i wysokiego ciśnienia oraz wiatry planetarne.

Example: Intensywne opady deszczu często występują na zawietrznych stokach gór, gdzie wilgotne powietrze jest zmuszane do wznoszenia się i ochładzania.

Highlight: Zrozumienie tych czynników jest kluczowe dla przewidywania rocznej sumy opadów atmosferycznych na Ziemi w różnych regionach.

Powstawanie opadów atmosferycznych

Opady atmosferyczne powstają w wyniku skraplania się pary wodnej zawartej w powietrzu. Proces ten zachodzi w następujący sposób:

1. Para wodna w powietrzu ulega kondensacji, tworząc krople wody przy dodatniej temperaturze lub kryształki lodu przy ujemnej (proces resublimacji).

2. Z drobnych kropli wody i kryształków lodu formują się chmury.

3. Gdy krople i kryształki w chmurach łączą się ze sobą i stają się cięższe, opadają na ziemię w postaci opadu atmosferycznego.

Vocabulary: Kondensacja - proces przejścia pary wodnej w stan ciekły.

Vocabulary: Resublimacja - bezpośrednie przejście pary wodnej w stan stały (lód).

Oprócz opadów, możemy obserwować również inne zjawiska związane z parą wodną w atmosferze:

• Mgła - powstaje, gdy kondensacja zachodzi przy powierzchni ziemi.
• Osady atmosferyczne - tworzą się, gdy para wodna osadza się bezpośrednio na powierzchni ziemi.

Highlight: Rodzaje osadów atmosferycznych to m.in. rosa, szron i szadź. Nie należy ich mylić z opadami, gdyż powstają one bezpośrednio na powierzchni ziemi.

Example: Czy mgła to opad atmosferyczny? Nie, mgła nie jest opadem, lecz zawiesiną drobnych kropelek wody w powietrzu przy powierzchni ziemi.