Orogenezy - powstawanie gór na Ziemi
Orogeneza to proces powstawania gór w wyniku ruchów tektonicznych Ziemi. Trwa on miliony lat i kształtuje rzeźbę kontynentów. W historii naszej planety było wiele orogenez, ale nie wszystkie powstałe w ich wyniku góry przetrwały do czasów współczesnych.
Definicja: Orogeneza to okres powstawania gór, trwający miliony lat.
W dzisiejszej rzeźbie kontynentów możemy wyróżnić góry powstałe w trzech głównych orogenezach:
- Orogeneza kaledońska
Miała miejsce w erze paleozoicznej, na przełomie syluru i dewonu
Góry powstałe w tym okresie nazywamy Kaledoniami
Przykłady: Góry Skandynawskie, Góry Kaledońskie, Góry Grampian, Sajany
Przykład: Góry orogenezy kaledońskiej w Polsce nie występują, ale można je znaleźć w Skandynawii.
- Orogeneza hercyńska inaczejwaryscyjska
Miała miejsce w paleozoiku, w karbonie
Do hercynidów zaliczamy m.in. Góry Harz, Sudety, Góry Świętokrzyskie, Reńskie Góry Łupkowe, Wogezy, Schwarzwald, Appalachy, Wielkie Góry Wododziałowe
Highlight: Orogeneza hercyńska góry w Polsce to przede wszystkim Sudety i Góry Świętokrzyskie.
- Orogeneza alpejska
Miała miejsce na przełomie mezozoiku i kenozoiku odkonˊcakredydopołowytrzeciorzędu
Alpidy to najwyższe góry świata, ponieważ są najmłodsze
Zaliczamy do nich: Góry Betyckie, Pireneje, Alpy, Apeniny, Góry Dynarskie, Karpaty, Góry Pontyjskie, Zagros, Kaukaz, Pamir, Hindukusz, Karakorum, Himalaje
Vocabulary: Alpidy - góry powstałe w wyniku orogenezy alpejskiej, charakteryzujące się dużymi wysokościami.
Mapa świata przedstawiona na stronie pokazuje rozmieszczenie głównych struktur geologicznych, w tym platform kontynentalnych i obszarów górskich powstałych w wyniku różnych orogenez.
Quote: "Alpidy to najwyższe góry świata - dlaczego? Bo są najmłodsze."