Kształt i model Ziemi

Nasza planeta istnieje od około 4,5 miliarda lat i nieustannie obraca się wokół własnej osi. Ziemia jako planeta ma kształt zbliżony do kuli, choć w rzeczywistości jest nieco spłaszczona na biegunach. Ten kształt nazywamy geoidą. Mimo niewielkich nierówności na powierzchni, w uproszczeniu mówimy, że Ziemia geoida czy elipsoida to kula. Model naszej planety, czyli globus, również ma kulisty kształt.

Vocabulary: Geoida - rzeczywisty kształt Ziemi, zbliżony do elipsoidy obrotowej, ale uwzględniający nierówności powierzchni.

Definition: Oś ziemska to prosta przechodząca przez środek Ziemi i łącząca dwa punkty na jej powierzchni: biegun północny i południowy.

Siatka geograficzna na modelu Ziemi

Na powierzchni globusa można zaobserwować dwa rodzaje przecinających się linii, które tworzą siatkę geograficzną:

1. Południki i równoleżniki na mapie są podstawowymi elementami siatki geograficznej.

2. Południki to linie biegnące z północy na południe, łączące bieguny kuli ziemskiej. Wszystkie południki mają taką samą długość.

3. Równoleżniki to linie przecinające południki pod kątem prostym. Biegną one ze wschodu na zachód i mają różną długość. Najdłuższy równoleżnik to równik, który dzieli Ziemię na półkule północną i południową.

Highlight: Równik jest najdłuższym równoleżnikiem i przebiega w połowie odległości między biegunami. W miarę oddalania się od równika, długość równoleżników maleje.

Example: Siatka geograficzna pomaga określić współrzędne geograficzne dowolnego punktu na powierzchni Ziemi, co jest kluczowe w nawigacji i kartografii.