Rzeki, jeziora i ukształtowanie terenu Afryki
Sieć rzeczna i jeziorna Afryki jest niezwykle zróżnicowana i ściśle powiązana z klimatem kontynentu. Najważniejsze elementy hydrografii to:
- Kongo - najzasobniejsza rzeka Afryki
- Rzeki okresowe - wypełniające się wodą tylko w porze deszczowej
- Wadi - suche koryta rzeczne w strefie klimatów zwrotnikowych, tworzące rzeki epizodyczne po gwałtownych deszczach
- Nil - najdłuższa rzeka Afryki i jedyna stała rzeka w strefie zwrotnikowej
Example: Wadi to suche koryto rzeczne, które wypełnia się wodą tylko po gwałtownych deszczach, tworząc rzekę epizodyczną.
Największe jeziora Afryki znajdują się w jej wschodniej części. Są to Jezioro Wiktorii, Tanganika i Niasa.
Wielkie Rowy Afrykańskie to unikalny system głębokich rowów tektonicznych występujący w Afryce Wschodniej. Powstały one w wyniku pęknięcia płyt litosfery. W obrębie rowów występuje wiele wulkanów i wielkich jezior tektonicznych.
Vocabulary: Rów tektoniczny - długie, wąskie obniżenie terenu powstałe w wyniku ruchów skorupy ziemskiej.
Cyrkulacja powietrza w Afryce jest kluczowym czynnikiem kształtującym klimat kontynentu. W strefie międzyzwrotnikowej jest ona napędzana energią słoneczną. Proces cyrkulacji obejmuje następujące etapy:
- Nad równikiem ciepłe i wilgotne powietrze unosi się, tworząc deszcz zenitalny.
- Podczas unoszenia się powietrze schładza się.
- Chłodne, suche powietrze przemieszcza się w kierunku zwrotników.
- Przy zwrotnikach powietrze opada, tworząc wyże zwrotnikowe.
- Różnica ciśnień powoduje powstanie stałych wiatrów - pasatów.
Definition: Deszcz zenitalny - intensywne opady deszczu występujące w strefie równikowej, gdy Słońce znajduje się w zenicie.
Ta cyrkulacja powietrza ma ogromny wpływ na rozkład stref klimatycznych i roślinnych w Afryce, kształtując unikalne środowisko przyrodnicze kontynentu.