Otwórz aplikację

Przedmioty

Fazy i Procesy Rozwoju Demograficznego

Otwórz

300

2

user profile picture

Patrycja Kołodziej

16.12.2022

Geografia

rozwój demograficzny

Fazy i Procesy Rozwoju Demograficznego

Model przejścia demograficznego pokazuje, jak zmieniają się współczynniki urodzeń i zgonów w społeczeństwach na różnych etapach rozwoju. Ten model wyjaśnia zjawiska takie jak eksplozja demograficzna i implozja demograficzna, które mają ogromny wpływ na strukturę i funkcjonowanie społeczeństw.

...

16.12.2022

11156

ROZWÓJ DEMOGRAFICZNY
Model przejscia demograficznego
Nazywany teoria rozwoju demograficznego
Przedstawia jak wartość współczynnika naturalne

Zobacz

Model przejścia demograficznego

Model przejścia demograficznego (teoria rozwoju demograficznego) przedstawia, jak zmienia się współczynnik przyrostu naturalnego w czasie. Model ten składa się z 5 faz, które różnią się dynamiką i czasem trwania w zależności od poziomu rozwoju gospodarczego kraju.

W fazie II i III obserwujemy zjawisko eksplozji demograficznej - charakteryzuje się ona wysoką liczbą urodzeń przy jednoczesnym spadku umieralności. Przyrost naturalny szybko wzrasta, przekraczając nawet 30%. Przyczyny eksplozji demograficznej to między innymi: zmniejszenie liczby zgonów, wzrost produkcji żywności, model rodziny wielodzietnej oraz wczesne zakładanie rodzin.

Skutki eksplozji demograficznej są poważne i obejmują zubożenie społeczeństwa, przeludnienie wsi prowadzące do migracji do miast (tworzenie dzielnic nędzy), a także trudności związane z wyżywieniem populacji. Państwa często nie są w stanie zaspokoić podstawowych potrzeb gwałtownie rosnącej liczby ludności.

💡 Warto wiedzieć! Procesy demograficzne przykłady różnią się w zależności od kontynentu. Obecnie w krajach Afryki obserwujemy fazy związane z eksplozją demograficzną, podczas gdy Europa zmaga się głównie z implozją demograficzną.

ROZWÓJ DEMOGRAFICZNY
Model przejscia demograficznego
Nazywany teoria rozwoju demograficznego
Przedstawia jak wartość współczynnika naturalne

Zobacz

Fazy rozwoju demograficznego i ich charakterystyka

Faza I (przedtransformacyjna) występuje w społeczeństwach o niskim poziomie rozwoju gospodarczego. Charakteryzuje się bardzo wysokimi współczynnikami urodzeń (55-60%) i zgonów (50-60%). Przykładem są plemiona Amazonii i koczownicze ludy Afryki.

W fazie II i III następuje spadek współczynnika zgonów przy wciąż wysokim wskaźniku urodzeń, co prowadzi do eksplozji demograficznej. 1 faza rozwoju demograficznego występuje obecnie w najuboższych państwach, jak Niger, Mali czy Uganda, natomiast fazy przejścia demograficznego II i III obserwujemy w lepiej rozwiniętych państwach Afryki, Azji i Ameryki Łacińskiej.

Faza IV (późna transformacja) i faza V (regres demograficzny) są charakterystyczne dla państw rozwiniętych. W fazie V obserwujemy implozję demograficzną – gwałtowny spadek współczynnika przyrostu naturalnego, który przez dłuższy czas utrzymuje ujemną wartość. Skutki implozji demograficznej to postępujące starzenie się ludności, brak młodych na rynku pracy i konieczność otwarcia się na imigrantów.

💡 Ciekawostka: 5 faza rozwoju demograficznego obejmuje obecnie większość krajów europejskich, w tym Niemcy, Włochy, Litwę i Ukrainę, gdzie liczba ludności maleje z powodu ujemnego przyrostu naturalnego.

ROZWÓJ DEMOGRAFICZNY
Model przejscia demograficznego
Nazywany teoria rozwoju demograficznego
Przedstawia jak wartość współczynnika naturalne

Zobacz

Struktura wieku ludności i starzenie się społeczeństw

Struktura wieku ludności to procentowy udział różnych grup wiekowych w ogólnej liczbie mieszkańców. Na jej podstawie można określić fazę rozwoju demograficznego danego kraju. Stosuje się podział na trzy grupy: dzieci (0-14 lat), młodzież i dorośli (15-64 lat) oraz osoby starsze (powyżej 65 lat).

Społeczeństwo z dużą liczbą dzieci i małą liczbą osób starszych nazywamy młodym, natomiast gdy zwiększa się udział osób starszych, mówimy o procesie starzenia się społeczeństwa. Zmiany demograficzne w Polsce również wskazują na postępujący proces starzenia się ludności.

Przyczyny starzenia się społeczeństw to przede wszystkim mała liczba urodzeń (model małej rodziny), powszechność metod planowania rodziny oraz odkładanie decyzji o potomstwie. Zjawisko to najwyraźniej widać w krajach rozwiniętych. Skutki implozji demograficznej obejmują brak ludzi do pracy (co hamuje wzrost gospodarczy), zwiększenie wydatków na ochronę zdrowia i emerytury.

💡 Ważne! Aby zminimalizować negatywne skutki starzenia się społeczeństw, państwa wprowadzają programy wspierania rodzin wielodzietnych, podwyższają wiek emerytalny lub skracają liczbę godzin pracy.

Nie ma nic odpowiedniego? Sprawdź inne przedmioty.

Knowunity jest aplikacją edukacyjną #1 w pięciu krajach europejskich

Knowunity zostało wyróżnione przez Apple i widnieje się na szczycie listy w sklepie z aplikacjami w kategorii edukacja w takich krajach jak Polska, Niemcy, Włochy, Francje, Szwajcaria i Wielka Brytania. Dołącz do Knowunity już dziś i pomóż milionom uczniów na całym świecie.

Ranked #1 Education App

Pobierz z

Google Play

Pobierz z

App Store

Knowunity jest aplikacją edukacyjną #1 w pięciu krajach europejskich

4.9+

Średnia ocena aplikacji

21 M

Uczniowie korzystają z Knowunity

#1

W rankingach aplikacji edukacyjnych w 17 krajach

950 K+

Uczniowie, którzy przesłali notatki

Nadal nie jesteś pewien? Zobacz, co mówią inni uczniowie...

Użytkownik iOS

Tak bardzo kocham tę aplikację [...] Polecam Knowunity każdemu!!! Moje oceny poprawiły się dzięki tej aplikacji :D

Filip, użytkownik iOS

Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze zaprojektowana. Do tej pory zawsze znajdowałam wszystko, czego szukałam :D

Zuzia, użytkownik iOS

Uwielbiam tę aplikację ❤️ właściwie używam jej za każdym razem, gdy się uczę.

 

Geografia

11 156

3 sie 2025

4 strony

Fazy i Procesy Rozwoju Demograficznego

Model przejścia demograficznego pokazuje, jak zmieniają się współczynniki urodzeń i zgonów w społeczeństwach na różnych etapach rozwoju. Ten model wyjaśnia zjawiska takie jak eksplozja demograficzna i implozja demograficzna, które mają ogromny wpływ na strukturę i funkcjonowanie społeczeństw.

ROZWÓJ DEMOGRAFICZNY
Model przejscia demograficznego
Nazywany teoria rozwoju demograficznego
Przedstawia jak wartość współczynnika naturalne

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkęTo nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Model przejścia demograficznego

Model przejścia demograficznego (teoria rozwoju demograficznego) przedstawia, jak zmienia się współczynnik przyrostu naturalnego w czasie. Model ten składa się z 5 faz, które różnią się dynamiką i czasem trwania w zależności od poziomu rozwoju gospodarczego kraju.

W fazie II i III obserwujemy zjawisko eksplozji demograficznej - charakteryzuje się ona wysoką liczbą urodzeń przy jednoczesnym spadku umieralności. Przyrost naturalny szybko wzrasta, przekraczając nawet 30%. Przyczyny eksplozji demograficznej to między innymi: zmniejszenie liczby zgonów, wzrost produkcji żywności, model rodziny wielodzietnej oraz wczesne zakładanie rodzin.

Skutki eksplozji demograficznej są poważne i obejmują zubożenie społeczeństwa, przeludnienie wsi prowadzące do migracji do miast (tworzenie dzielnic nędzy), a także trudności związane z wyżywieniem populacji. Państwa często nie są w stanie zaspokoić podstawowych potrzeb gwałtownie rosnącej liczby ludności.

💡 Warto wiedzieć! Procesy demograficzne przykłady różnią się w zależności od kontynentu. Obecnie w krajach Afryki obserwujemy fazy związane z eksplozją demograficzną, podczas gdy Europa zmaga się głównie z implozją demograficzną.

ROZWÓJ DEMOGRAFICZNY
Model przejscia demograficznego
Nazywany teoria rozwoju demograficznego
Przedstawia jak wartość współczynnika naturalne

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkęTo nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Fazy rozwoju demograficznego i ich charakterystyka

Faza I (przedtransformacyjna) występuje w społeczeństwach o niskim poziomie rozwoju gospodarczego. Charakteryzuje się bardzo wysokimi współczynnikami urodzeń (55-60%) i zgonów (50-60%). Przykładem są plemiona Amazonii i koczownicze ludy Afryki.

W fazie II i III następuje spadek współczynnika zgonów przy wciąż wysokim wskaźniku urodzeń, co prowadzi do eksplozji demograficznej. 1 faza rozwoju demograficznego występuje obecnie w najuboższych państwach, jak Niger, Mali czy Uganda, natomiast fazy przejścia demograficznego II i III obserwujemy w lepiej rozwiniętych państwach Afryki, Azji i Ameryki Łacińskiej.

Faza IV (późna transformacja) i faza V (regres demograficzny) są charakterystyczne dla państw rozwiniętych. W fazie V obserwujemy implozję demograficzną – gwałtowny spadek współczynnika przyrostu naturalnego, który przez dłuższy czas utrzymuje ujemną wartość. Skutki implozji demograficznej to postępujące starzenie się ludności, brak młodych na rynku pracy i konieczność otwarcia się na imigrantów.

💡 Ciekawostka: 5 faza rozwoju demograficznego obejmuje obecnie większość krajów europejskich, w tym Niemcy, Włochy, Litwę i Ukrainę, gdzie liczba ludności maleje z powodu ujemnego przyrostu naturalnego.

ROZWÓJ DEMOGRAFICZNY
Model przejscia demograficznego
Nazywany teoria rozwoju demograficznego
Przedstawia jak wartość współczynnika naturalne

Struktura wieku ludności i starzenie się społeczeństw

Struktura wieku ludności to procentowy udział różnych grup wiekowych w ogólnej liczbie mieszkańców. Na jej podstawie można określić fazę rozwoju demograficznego danego kraju. Stosuje się podział na trzy grupy: dzieci (0-14 lat), młodzież i dorośli (15-64 lat) oraz osoby starsze (powyżej 65 lat).

Społeczeństwo z dużą liczbą dzieci i małą liczbą osób starszych nazywamy młodym, natomiast gdy zwiększa się udział osób starszych, mówimy o procesie starzenia się społeczeństwa. Zmiany demograficzne w Polsce również wskazują na postępujący proces starzenia się ludności.

Przyczyny starzenia się społeczeństw to przede wszystkim mała liczba urodzeń (model małej rodziny), powszechność metod planowania rodziny oraz odkładanie decyzji o potomstwie. Zjawisko to najwyraźniej widać w krajach rozwiniętych. Skutki implozji demograficznej obejmują brak ludzi do pracy (co hamuje wzrost gospodarczy), zwiększenie wydatków na ochronę zdrowia i emerytury.

💡 Ważne! Aby zminimalizować negatywne skutki starzenia się społeczeństw, państwa wprowadzają programy wspierania rodzin wielodzietnych, podwyższają wiek emerytalny lub skracają liczbę godzin pracy.

ROZWÓJ DEMOGRAFICZNY
Model przejscia demograficznego
Nazywany teoria rozwoju demograficznego
Przedstawia jak wartość współczynnika naturalne

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkęTo nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Społeczno-kulturowe uwarunkowania modelu rodziny

O liczbie dzieci w rodzinie decyduje wiele czynników, w tym uwarunkowania społeczne, ekonomiczne i religijne. W krajach rozwijających się dzieci często stanowią zabezpieczenie bytu rodziców na starość i siłę roboczą, podczas gdy w krajach rozwiniętych rodziny są mniejsze ze względu na wyższe koszty wychowania i wykształcenia potomstwa.

Współczynnik dzietności to kluczowy wskaźnik demograficzny określający liczbę urodzonych dzieci przypadającą na jedną kobietę w wieku rozrodczym (15-49 lat). Aby zapewnić zastępowalność pokoleń, współczynnik ten powinien wynosić między 2,1 a 2,15 dziecka na kobietę.

W wielu krajach europejskich, w tym w Polsce, obserwujemy współczynnik dzietności znacznie poniżej progu zastępowalności pokoleń, co pogłębia implozję demograficzną. Przeciwieństwem są fazy rozwoju demograficznego przykłady państw z Afryki i Azji, gdzie współczynnik dzietności jest znacznie wyższy.

💡 Dla ciebie: Rozumienie procesów demograficznych pomoże ci lepiej interpretować zmiany zachodzące w twoim otoczeniu i na świecie. To wiedza, która przyda ci się zarówno na egzaminach, jak i w codziennym życiu!

Myśleliśmy, że nigdy nie zapytasz...

Czym jest Towarzysz AI z Knowunity?

Nasz asystent AI jest specjalnie dostosowany do potrzeb uczniów. W oparciu o miliony treści, które mamy na platformie, możemy udzielać uczniom naprawdę znaczących i trafnych odpowiedzi. Ale nie chodzi tylko o odpowiedzi, towarzysz prowadzi również uczniów przez codzienne wyzwania związane z nauką, ze spersonalizowanymi planami nauki, quizami lub treściami na czacie i 100% personalizacją opartą na umiejętnościach i rozwoju uczniów.

Gdzie mogę pobrać aplikację Knowunity?

Aplikację możesz pobrać z Google Play i Apple Store.

Czy aplikacja Knowunity naprawdę jest darmowa?

Tak, masz całkowicie darmowy dostęp do wszystkich notatek w aplikacji, możesz w każdej chwili rozmawiać z Ekspertami lub ich obserwować. Możesz użyć punktów, aby odblokować pewne funkcje w aplikacji, które również możesz otrzymać za darmo. Dodatkowo oferujemy usługę Knowunity Premium, która pozwala na odblokowanie większej liczby funkcji.

Nie ma nic odpowiedniego? Sprawdź inne przedmioty.

Zobacz, co mówią o nas nasi użytkownicy. Pokochali nas — pokochasz też i Ty.

4.9/5

App Store

4.8/5

Google Play

Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze przemyślana. Do tej pory znalazłem wszystko, czego szukałem i mogłem się wiele nauczyć z innych notatek! Na pewno wykorzystam aplikację do pomocy przy robieniu prac domowych! No i oczywiście bardzo pomaga też jako inspiracja do robienia swoich notatek.

Stefan S

użytkownik iOS

Ta aplikacja jest naprawdę świetna. Jest tak wiele notatek i pomocnych informacji [...]. Moim problematycznym przedmiotem jest język niemiecki, a w aplikacji jest w czym wybierać. Dzięki tej aplikacji poprawiłam swój niemiecki. Polecam ją każdemu.

Samantha Klich

użytkownik Androida

Wow, jestem w szoku. Właśnie wypróbowałam aplikację, ponieważ widziałam ją kilka razy reklamowaną na TikToku jestem absolutnie w szoku. Ta aplikacja jest POMOCĄ, której potrzebujesz w szkole i przede wszystkim oferuje tak wiele rzeczy jak notatki czy streszczenia, które są BARDZO pomocne w moim przypadku.

Anna

użytkownik iOS

Kocham tę aplikację! Pomaga mi w zadaniach domowych, motywuje mnie i polepsza mi dzień. Dzięki tej aplikacji moje oceny się poprawiły. Lepszej aplikacji nie znajdę!🩷

Patrycja

użytkowniczka iOS

Super aplikacja! Ma odpowiedzi na wszystkie zadania. Testuję ją od paru miesięcy i jest po prostu perfekcyjna.

Szymon

użytkownik Android

Super aplikacja do nauki i sprawdzania wiedzy. Można znaleźć notatki z WSZYSTKICH przedmiotów. Polecam tym, którzy celują w oceny 5 i 6 😄​

Szymon

użytkownik iOS

Aplikacja jest po prostu świetna! Wystarczy, że wpiszę w pasku wyszukiwania swój temat i od razu mam wyniki. Nie muszę oglądać 10 filmów na YouTube, żeby coś zrozumieć, więc oszczędzam swój czas. Po prostu polecam!

Kuba T

użytkownik Androida

W szkole byłem bardzo kiepski z matematyki, ale dzięki tej aplikacji radzę sobie teraz lepiej. Jestem bardzo wdzięczny, że ją stworzyliście.

Kriss

użytkownik Androida

Korzystam z Knowunity od ponad roku i jest mega! Najlepsze opcje z tej apki: ⭐️ Gotowe notatki ⭐️ Spersonalizowane treści ⭐️ Dostęp do chatu GPT W WERSJI SZKOLNEJ ⭐️ Konwersacje z innymi uczniami 🤍 NAUKA WRESZCIE NIE JEST NUDNA 🤍

Gosia

użytkowniczka Android

Bardzo lubię aplikację Knowunity, ponieważ pomaga mi w nauce. Odkąd ją mam moje oceny się poprawiają :)

Sara

użytkowniczka iOS

Aplikacja jest niezawodna! Polecam 👍💙

Krzysztof

użytkownik Android

Bardzo fajna aplikacja. Pomaga przygotować się do sprawdzianu, kartkówki lub odpowiedzi ustnej.

Oliwia

użytkowniczka iOS

Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze przemyślana. Do tej pory znalazłem wszystko, czego szukałem i mogłem się wiele nauczyć z innych notatek! Na pewno wykorzystam aplikację do pomocy przy robieniu prac domowych! No i oczywiście bardzo pomaga też jako inspiracja do robienia swoich notatek.

Stefan S

użytkownik iOS

Ta aplikacja jest naprawdę świetna. Jest tak wiele notatek i pomocnych informacji [...]. Moim problematycznym przedmiotem jest język niemiecki, a w aplikacji jest w czym wybierać. Dzięki tej aplikacji poprawiłam swój niemiecki. Polecam ją każdemu.

Samantha Klich

użytkownik Androida

Wow, jestem w szoku. Właśnie wypróbowałam aplikację, ponieważ widziałam ją kilka razy reklamowaną na TikToku jestem absolutnie w szoku. Ta aplikacja jest POMOCĄ, której potrzebujesz w szkole i przede wszystkim oferuje tak wiele rzeczy jak notatki czy streszczenia, które są BARDZO pomocne w moim przypadku.

Anna

użytkownik iOS

Kocham tę aplikację! Pomaga mi w zadaniach domowych, motywuje mnie i polepsza mi dzień. Dzięki tej aplikacji moje oceny się poprawiły. Lepszej aplikacji nie znajdę!🩷

Patrycja

użytkowniczka iOS

Super aplikacja! Ma odpowiedzi na wszystkie zadania. Testuję ją od paru miesięcy i jest po prostu perfekcyjna.

Szymon

użytkownik Android

Super aplikacja do nauki i sprawdzania wiedzy. Można znaleźć notatki z WSZYSTKICH przedmiotów. Polecam tym, którzy celują w oceny 5 i 6 😄​

Szymon

użytkownik iOS

Aplikacja jest po prostu świetna! Wystarczy, że wpiszę w pasku wyszukiwania swój temat i od razu mam wyniki. Nie muszę oglądać 10 filmów na YouTube, żeby coś zrozumieć, więc oszczędzam swój czas. Po prostu polecam!

Kuba T

użytkownik Androida

W szkole byłem bardzo kiepski z matematyki, ale dzięki tej aplikacji radzę sobie teraz lepiej. Jestem bardzo wdzięczny, że ją stworzyliście.

Kriss

użytkownik Androida

Korzystam z Knowunity od ponad roku i jest mega! Najlepsze opcje z tej apki: ⭐️ Gotowe notatki ⭐️ Spersonalizowane treści ⭐️ Dostęp do chatu GPT W WERSJI SZKOLNEJ ⭐️ Konwersacje z innymi uczniami 🤍 NAUKA WRESZCIE NIE JEST NUDNA 🤍

Gosia

użytkowniczka Android

Bardzo lubię aplikację Knowunity, ponieważ pomaga mi w nauce. Odkąd ją mam moje oceny się poprawiają :)

Sara

użytkowniczka iOS

Aplikacja jest niezawodna! Polecam 👍💙

Krzysztof

użytkownik Android

Bardzo fajna aplikacja. Pomaga przygotować się do sprawdzianu, kartkówki lub odpowiedzi ustnej.

Oliwia

użytkowniczka iOS