Temperatura powietrza i czynniki ją kształtujące
Temperatura powietrza zmienia się pod wpływem kilku ważnych czynników. Wysokość nad poziomem morza powoduje spadek temperatury o około 0,6% co 100 metrów. Duże znaczenie ma także rzeźba terenu, szczególnie ekspozycja stoku - czyli to, w którą stronę świata jest zwrócony.
Odległość od mórz i oceanów również silnie wpływa na temperaturę. Obszary położone bliżej dużych zbiorników wodnych mają bardziej łagodny klimat. Prądy morskie mogą znacząco podnosić temperaturę obszarów, wzdłuż których przepływają ciepłe wody.
Nie możemy zapomnieć o szerokości geograficznej - im dalej od równika, tym generalnie chłodniej. Na półkuli północnej stoki o ekspozycji południowej są bardziej nagrzane niż stoki północne, na półkuli południowej sytuacja jest odwrotna.
Ciekawostka: Wiedzieliście, że góry mogą mieć swój własny mikroklimat? Na stokach południowych (na półkuli północnej) często uprawia się winorośl, która potrzebuje więcej słońca!
Zróżnicowanie temperatury powietrza na Ziemi
Na naszej planecie występuje wyraźna strefowość termiczna, która odpowiada strefom oświetlenia Ziemi. Najcieplejsze obszary znajdują się w okolicach równika, a temperatura systematycznie spada w kierunku biegunów.
Najwyższa temperatura w lipcu występuje w pobliżu zwrotnika Raka (półkula północna), a w styczniu przy zwrotniku Koziorożca (półkula południna). To przesunięcie związane jest ze zmianą położenia Ziemi względem Słońca w ciągu roku.
Wartości temperatury na Ziemi nie są stałe - zmieniają się wraz z porami roku, przesuwając się na północ latem i na południe zimą (z perspektywy półkuli północnej).