Dokument kontynuuje omawianie typów rolnictwa, skupiając się na rolnictwie rynkowym, które jest towarowe, intensywne i rzadko ekstensywne. Charakteryzuje się ono sprzedażą całości lub większości płodów rolnych w celu maksymalizacji zysków.

Główne cechy rolnictwa rynkowego to:

• Rozbudowa i modernizacja parku maszynowego
• Zabiegi melioracyjne
• Stosowanie nawozów mineralnych i chemicznych środków ochrony roślin

Wyróżniono następujące typy rolnictwa rynkowego:

• Intensywne rolnictwo owocowo-warzywne $ogrodnicze$
• Rolnictwo plantacyjne
• Wielkoobszarowe rolnictwo towarowe
• Rolnictwo nastawione na chów zwierząt

Następnie dokument przedstawia cechy rolnictwa intensywnego i ekstensywnego:

Rolnictwo intensywne:

• Wysokie plony
• Wysoka wydajność chowu
• Niewielka różnorodność gatunkowa
• Duże nakłady finansowe
• Bardzo duża towarowość

Highlight: Rolnictwo intensywne jest charakterystyczne dla większości krajów wysoko rozwiniętych gospodarczo i gęsto zaludnionych regionów.

Rolnictwo ekstensywne:

• Niskie plony
• Niewielka wydajność chowu
• Duża różnorodność gatunkowa
• Małe nakłady finansowe
• Mniejsze nakłady pracy

Przykład: Rolnictwo ekstensywne jest typowe dla większości krajów rozwijających się i słabo zaludnionych regionów państw wysoko rozwiniętych.

Dokument przedstawia szczegółowe typy rolnictwa intensywnego i ekstensywnego, a także omawia główne regiony rolnicze na świecie.

Typy rolnictwa intensywnego:

1. Plantacyjne $np. plantacje bananów w Kostaryce$
2. Kapitałochłonne $mało pracochłonne i zmechanizowane$
3. Pracochłonne $np. uprawy bawełny w Dolinie Nilu$
4. Umiarkowanie intensywne rolnictwo indywidualne $np. uprawy zbóż w niewielkich gospodarstwach w Polsce$

Typy rolnictwa ekstensywnego:

1. Mało pracochłonne $zmechanizowane, o wysokiej towarowości$
2. Skrajnie ekstensywne $prymitywne$, pasterstwo koczownicze

Definicja: Rolnictwo intensywne to system produkcji rolnej charakteryzujący się wysokimi nakładami pracy, kapitału i środków produkcji w celu uzyskania wysokich plonów z jednostki powierzchni.

Następnie dokument omawia główne regiony rolnicze:

1. Region latynoamerykański: Zróżnicowane warunki przyrodnicze Uprawy na małych gospodarstwach i plantacjach Chów bydła na stepach $pampa$
2. Region północnoamerykański: Wysoki poziom rozwoju rolnictwa i towarowości Niewielkie zatrudnienie w rolnictwie Wielkoobszarowe rolnictwo ekstensywne wysoko zmechanizowane

Przykład: W regionie północnoamerykańskim dominują uprawy zbóż na wielkich farmach w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie.

Dokument kontynuuje omawianie regionów rolniczych, skupiając się na Europie:

1. Region środkowoeuropejski: Przewaga gospodarstw o średniej intensywności produkcji i przeciętnej towarowości Duży udział użytków rolnych Dominacja upraw zbóż $pszenica, żyto$ Uprawy ziemniaków, rzepaku, buraków cukrowych, słonecznika Duże znaczenie chowu trzody chlewnej i bydła mlecznego

Highlight: Region środkowoeuropejski charakteryzuje się zróżnicowaną produkcją rolną, łączącą uprawy roślinne z hodowlą zwierząt.

2. Region zachodnioeuropejski: Duża intensywność i towarowość Niewielkie zatrudnienie w rolnictwie Najwyższe na świecie plony Korzystne warunki przyrodnicze Uprawy pszenicy, buraków cukrowych, ziemniaków, słonecznika Największy udział bydła, mniejsze znaczenie trzody chlewnej i drobiu

Przykład: Rolnictwo intensywne w Europie Zachodniej osiąga najwyższe na świecie plony dzięki zaawansowanym technologiom i korzystnym warunkom przyrodniczym.

3. Region śródziemnomorski: Duża towarowość Mało zróżnicowane warunki klimatyczne Konieczność nawadniania Przewaga upraw warzyw, cytrusów, winorośli, oliwek, ryżu

Vocabulary: Rolnictwo towarowe to typ gospodarki rolnej, w której większość produkcji jest przeznaczona na sprzedaż, a nie na własne potrzeby gospodarstwa.

Dokument podkreśla różnice między regionami rolniczymi w Europie, zwracając uwagę na specyfikę każdego z nich w zakresie intensywności produkcji, rodzajów upraw i hodowli zwierząt oraz stopnia mechanizacji i towarowości.

Region zachodnioeuropejski wyróżnia się:

Highlight: Najwyższymi na świecie plonami i wysoką towarowością.

Region śródziemnomorski charakteryzuje się:

Example: Dominacją upraw warzyw, cytrusów, winorośli i oliwek.

Vocabulary: Konieczność nawadniania jest kluczowym elementem rolnictwa w tym regionie.

Ta część dokumentu koncentruje się na charakterystyce rolnictwa w różnych regionach Azji, od południowej po wschodnią.

Example: W regionie wschodnioazjatyckim występuje wysokotowarowe i intensywne rolnictwo z zaawansowaną mechanizacją

Highlight: Region południowoazjatycki charakteryzuje się bardzo dużymi nakładami pracy przy stosunkowo niskiej towarowości

Dokument rozpoczyna się od omówienia podstawowych typów rolnictwa. Rolnictwo dzieli się na samozaopatrzeniowe, które ma na celu zaspokojenie potrzeb właściciela gospodarstwa i jego rodziny, oraz towarowe, w którym większość produkcji jest sprzedawana. Ponadto, wyróżnia się rolnictwo intensywne, które w mniejszym stopniu zależy od czynników przyrodniczych i charakteryzuje się dużymi nakładami pracy i kosztów, oraz rolnictwo ekstensywne, które głównie wykorzystuje warunki naturalne.

Następnie przedstawiono bardziej szczegółowy podział typów rolnictwa:

1. Pierwotne samozaopatrzeniowe, ekstensywne: Wspólna własność ziemi, praca ludzi i zwierząt Mało efektywne Obejmuje rolnictwo żarowe, odłogowo-leśne i pasterstwo koczownicze
2. Tradycyjne: Samozaopatrzeniowe, ekstensywne, rzadko intensywne Sprzedawane są tylko niewielkie nadwyżki produkcji Stosuje się system ugorowy, dwupolówkę lub trójpolówkę

Definicja: Rolnictwo ekstensywne to typ gospodarki rolnej, który charakteryzuje się niskimi nakładami pracy i kapitału w stosunku do powierzchni upraw.

Przykład: Przykładem rolnictwa ekstensywnego jest pasterstwo koczownicze $nomadyzm$ praktykowane na pustynnych obszarach północnej Afryki, zachodniej i środkowej Azji oraz w regionie Sahel.