Rodzaje wietrzenia
Wyróżniamy trzy główne typy wietrzenia: fizyczne (mechaniczne), chemiczne i biologiczne. Każdy z nich działa w nieco inny sposób, ale często występują razem.
Wietrzenie fizyczne to mechaniczne niszczenie skał bez zmiany ich składu chemicznego. Zachodzi głównie na skutek zmian temperatury i wilgotności, które powodują naprężenia i pęknięcia. Przykładami są rozsadzanie termiczne, mrozowe (gdy woda zamarza w szczelinach skalnych), solne i korzeniowe.
Wietrzenie chemiczne zmienia skład chemiczny skał poprzez ich reakcje z substancjami z otoczenia. Do jego zaistnienia niezbędna jest woda, która rozpuszcza minerały skalne lub wchodzi z nimi w reakcje. Najczęstsze procesy wietrzenia chemicznego to hydratacja, hydroliza, utlenianie i redukcja.
Wietrzenie biologiczne jest spowodowane działalnością organizmów żywych. Obejmuje zarówno mechaniczne niszczenie skał (np. przez kopiące zwierzęta) jak i chemiczne przemiany (wydzielanie kwasów przez korzenie roślin czy grzyby). Ten rodzaj wietrzenia jest szczególnie intensywny w obszarach o bogatej szacie roślinnej.
💡 Ciekawostka: W ciepłym i wilgotnym klimacie dominuje wietrzenie chemiczne, natomiast w zimnym i suchym - wietrzenie fizyczne!