Przyczyny i przebieg dekolonizacji po II wojnie światowej

Dekolonizacja po II wojnie światowej była procesem, w którym kolonie uzyskiwały niepodległość od europejskich mocarstw kolonialnych. Kluczowe daty tego procesu to:

• 1947 rok - uzyskanie niepodległości przez Indie i Pakistan
• 1945 rok - wycofanie się Francji z Indochin
• 1960 rok - tzw. "rok Afryki", gdy wiele afrykańskich kolonii stało się niepodległymi państwami

Definicja: Dekolonizacja to proces wyzwalania się kolonii spod władzy mocarstw i tworzenia przez nie własnych, niepodległych państw.

Główne przyczyny dekolonizacji obejmowały:

1. Niechęć ludności kolonii do udziału w wojnach mocarstw europejskich
2. Obietnice swobód i niepodległości składane koloniom przez państwa europejskie
3. Brak funduszy na utrzymanie kolonii przez osłabione wojną mocarstwa
4. Rosnący nacjonalizm w Afryce i Azji
5. Poparcie dla dekolonizacji ze strony USA i ZSRR, które liczyły na zyskanie wpływów w byłych koloniach
6. Sprzeczność kolonializmu z prawami człowieka

Vocabulary: Nacjonalizm - przekonanie, że naród jest najwyższą wartością

Ważnym krokiem w procesie dekolonizacji było uchwalenie w 1960 roku przez ONZ deklaracji o przyznaniu niepodległości krajom i narodom kolonialnym.

Niepodległość Indii i Pakistanu oraz dekolonizacja Indochin

Niepodległość Indii i Pakistanu była jednym z najważniejszych wydarzeń w procesie dekolonizacji. Wielka Brytania, osłabiona II wojną światową i zależna od amerykańskiej pomocy gospodarczej, zaczęła tracić kontrolę nad swoim imperium.

Highlight: Mahatma Gandhi odegrał kluczową rolę w walce o niepodległość Indii, stosując metodę oporu bez przemocy.

Początkowo planowano utworzenie jednego państwa, ale ze względu na różnice religijne zdecydowano o podziale na dwa kraje:

• Indie (z przewagą hinduizmu)
• Pakistan (z przewagą islamu)

Niestety, podział ten doprowadził do krwawych konfliktów, w których zginęło od 200 tysięcy do 2 milionów ludzi.

Dekolonizacja Indochin francuskich (obejmujących Kambodżę, Laos i Wietnam) przebiegała następująco:

1. W 1945 roku komuniści ogłosili powstanie Demokratycznej Republiki Wietnamu (Wietnam Północny)
2. Wybuchła wojna między Wietnamem Północnym a Francją
3. Armia północnowietnamska, wspierana przez ZSRR i Chiny, pokonała siły francuskie pod Dien Bien Phu
4. W rezultacie utworzono niepodległe państwa: Kambodżę, Laos, Wietnam Północny i Wietnam Południowy

Example: Bitwa pod Dien Bien Phu w 1954 roku była punktem zwrotnym, który doprowadził do klęski Francji w Indochinach.