Konferencja w Teheranie (28.11-1.12.1943)
Przywódcy największych mocarstw spotkali się w Teheranie, by podjąć kluczowe decyzje o dalszym przebiegu wojny. Ustalili, że w 1944 roku zostanie otwarty drugi front w północnej Francji. Dokonali też wstępnego podziału stref wpływów - Europa Zachodnia miała przypaść Amerykanom i Brytyjczykom, a Wschodnia Związkowi Radzieckiemu.
💡 Ten podział świata na "wschód" i "zachód" stał się podstawą powojennego porządku i zimnej wojny!
Polska, wbrew nadziejom rządu emigracyjnego, została umieszczona w strefie wpływów sowieckich. To oznaczało, że nasz kraj straci szansę na pełną niezależność po wojnie.
Najważniejsze daty ofensywy alianckiej
Alianci stopniowo odwracali losy wojny. Najpierw wylądowali na Sycylii (10 lipca 1943), potem polscy żołnierze zdobyli Monte Cassino (maj 1944), a wkrótce potem zajęto Rzym (czerwiec 1944). Przełomowy był desant w Normandii 6 czerwca 1944, który otworzył drugi front w Europie.
Równolegle na wschodzie Armia Czerwona rozpoczęła operację "Bagration" (22 czerwca 1944), która doprowadziła Sowietów do linii Wisły. W sierpniu 1944 wyzwolono Paryż, co miało ogromne znaczenie symboliczne dla aliantów zachodnich.
Konferencja w Jałcie (4-11.02.1945)
Gdy klęska Niemiec była już przesądzona, przywódcy USA, Wielkiej Brytanii i ZSRR spotkali się, by zadecydować o powojennym porządku. Stalin otrzymał zgodę na swoją strefę wpływów w Europie Wschodniej w zamian za obietnicę przystąpienia do wojny z Japonią.
Podjęto ważne decyzje o losie Niemiec - kraj miał zostać podzielony na cztery strefy okupacyjne (sowiecką, amerykańską, brytyjską i francuską). Ustalono również przyszłość Polski, decydując o jej granicach i sposobie powołania nowych władz.
Karta Atlantycka (14.08.1941)
Ten dokument, podpisany jeszcze przed przystąpieniem USA do wojny, zawierał idealistyczne zasady powojennego świata. Zakładał, że wszystkie zmiany terytorialne będą przeprowadzane na drodze pokojowej i demokratycznej, a granice państw mogą być zmieniane tylko za zgodą ich społeczeństw.
Karta gwarantowała również prawo narodów do samookreślenia formy rządów. Niestety, w praktyce zasady te zostały złamane przez mocarstwa w imię realizacji własnych interesów strategicznych.