Szlaki morskie starożytnych cywilizacji
Szlaki morskie Greków, Fenicjan i Rzymian przebiegały przez Morze Śródziemne, Adriatyk, Morze Jońskie, Morze Egejskie oraz Morze Czarne. Europejczycy zainteresowani byli wschodem ze względu na suiatopogląd mieszkańców Europy Zachodniej, a także wyobrażeniami świata w średniowieczu, takimi jak płaski dysk podtrzymywany przez słonie lub żółwie. Pionierzy europejskich wypraw na Daleki Wschód, takie jak Giovanni da Piano dei Carpini i Benedykt Polak, oraz Marco Polo opisywali swoje podróże, które były budowane na ekonomicznych przyczynach wypraw z XV wieku.
Wielkie odkrycia geograficzne
Odkrycie Ameryki przez Krzysztofa Kolumba w 1492 roku umożliwiło handel z mieszkańcami nowego świata, zaś odkrycie Vasco da Gamy drogi morskiej do Indii usunęło zależność od państw leżących na Jedwabnym Szlaku. W roku 1500 wyprawa Ferdynanda Magellana odkryła nową trasę handlową tocącą Amerykę z Azją, a odkrycia Jamesa Cooka zadecydowały o kolonizacji Australii. Rozwój handlu oceanicznego doprowadził do wzrostu znaczenia państw takich jak Portugalia i Anglia, oraz był na przeszkodzie ze względu na niebezpieczeństwa związane z podróżami, takie jak wrogie stosunki z tubylcami, warunki pogodowe czy brak funduszy na organizację wypraw.
Europejczycy w Nowym Świecie
Pod panowaniem Portugalczyków znalazły się forty i faktorie w Afryce oraz Brazylia. Hiszpańscy konkwistadorzy zdobywali terytoria w Ameryce, wykorzystując przewagę technologiczną i bezwzględność. Kolonizacja w XVI w. zasięgała od wybrzeży Afryki po Japonię, Filipiny oraz wschodnie wybrzeża Ameryki Południowej, a Indianie byli traktowani w sposób brutalny i lekceważący.
Początki nowożytnej gospodarki światowej
Powstanie rynku światowego umożliwiło rozwój żeglugi oraz postęp geografii, a tzw. "złoty trójkąt" opierał się na eksporcie surowców z Ameryki do Europy, a następnie z Europy do Afryki. Rywalizacja o wpływy pomiędzy państwami odbywała się głównie poprzez kolonizację.
