Wielkie odkrycia geograficzne

Wielkie odkrycia geograficzne zapoczątkowały nową erę w historii świata. Odkrycie Ameryki przez Krzysztofa Kolumba w 1492 roku otworzyło nowe możliwości handlowe. Vasco da Gama odkrył drogę morską do Indii w 1498 roku, uniezależniając handel od państw leżących na Jedwabnym Szlaku. Wyprawa Ferdynanda Magellana odkryła nowy szlak handlowy łączący Amerykę z Azją. James Cook przyczynił się do kolonizacji Australii. Te odkrycia doprowadziły do wzrostu znaczenia państw oceanicznych i rozwoju przemysłu.

Europejscy odkrywcy musieli pokonać wiele przeszkód, w tym niebezpieczeństwa związane z przekonaniami o kształcie Ziemi, brak funduszy, trudne warunki klimatyczne i wrogi stosunek tubylców. Polityczne znaczenie wielkich odkryć obejmowało rozpoczęcie epoki kolonizacyjnej i ekspansję na nowe terytoria.

Highlight: Wielkie odkrycia geograficzne doprowadziły do powstania pierwszych imperiów kolonialnych, z Portugalią i Hiszpanią jako pionierami.

Przykład: Traktat z Tordesillas z 1494 roku podzielił świat na strefy wpływów między Hiszpanią a Portugalią.

Początki gospodarki światowej

Powstanie rynku światowego było możliwe dzięki rozwojowi żeglugi i postępowi w dziedzinie geografii. Utworzył się tzw. "złoty trójkąt" handlowy między Europą, Afryką i Ameryką. Z Ameryki eksportowano m.in. trzcinę cukrową i bawełnę do Europy oraz rum do Afryki. Europa wysyłała wyroby rzemieślnicze i broń do Ameryki oraz odzież i narzędzia do Afryki. Z Afryki transportowano niewolników i tytoń do Ameryki, a do Europy kość słoniową i cukier.

Rywalizacja o wpływy między państwami europejskimi trwała przez wieki. W XVII wieku Holendrzy planowali podbój posiadłości portugalskich, w tym Przylądka Dobrej Nadziei. Rozpoczęła się też kolonizacja wschodniego wybrzeża Ameryki Północnej i Południowej przez różne państwa europejskie.

Highlight: Powstanie gospodarki światowej doprowadziło do intensyfikacji handlu międzykontynentalnego i wymiany kulturowej na niespotykaną dotąd skalę.

Definicja: Kolonizacja - proces zakładania osad i przejmowania kontroli nad terytoriami zamorskimi przez państwa europejskie.