Czarna śmierć i husytyzm

Epidemia dżumy w Europie, znana jako "czarna śmierć", rozpoczęła się w 1347 roku.

Definition: Czarna śmierć inaczej dżuma - śmiertelna choroba bakteryjna przenoszona przez pchły.

Skutki dżumy w Europie były katastrofalne:

• Znaczny spadek liczby ludności
• Upadek rolnictwa, handlu i rzemiosła
• Powtarzające się epidemie w XIV i XV wieku

Highlight: Interesujące jest, że epidemia dżumy w Polsce miała ograniczony zasięg, omijając część polskich ziem.

Husytyzm był ruchem religijno-politycznym, który narodził się w Czechach pod koniec XIV wieku. Założycielem był Jan Hus, czeski myśliciel i rektor uniwersytetu w Pradze.

Husytyzm założenia obejmowały:

• Głoszenie kazań w języku czeskim
• Komunię pod dwiema postaciami
• Postulat ubóstwa Kościoła

Example: Wojny husyckie wybuchły w 1419 roku po spaleniu Jana Husa na stosie. Husyci wykorzystywali innowacyjną taktykę wojenną, używając taborów (wozów bojowych).

Husyci w Czechach podzielili się na dwa główne stronnictwa:

• Utrakwiści - umiarkowani, skłonni do kompromisu
• Taboryci - radykalni, dążący do całkowitej reformy

Ruch husycki zakończył się kompromisem z władzą królewską, ale jego wpływy były widoczne jeszcze długo po zakończeniu wojen.

Podboje tureckie w Europie

Ekspansja imperium osmańskiego w Europie rozpoczęła się w drugiej połowie XIV wieku.

Kluczowe wydarzenia:

• 1360 r. - opanowanie ziem wokół Konstantynopola
• 1389 r. - bitwa na Kosowym Polu, pokonanie Serbów i Bośniaków
• 1396 r. - zwycięstwo nad siłami chrześcijańskimi pod Nikopolis
• 1444 r. - zwycięstwo nad Węgrami w bitwie pod Warną
• 1453 r. - zdobycie Konstantynopola

Quote: "W 1453 r. doszło do zdobycia Konstantynopola przez Turków. W czasie walk zginął ostatni cesarz bizantyjski Konstantyn XI, a miasto stało się nową stolicą imperium osmańskiego."

Podboje tureckie zmieniły układ sił w Europie Południowo-Wschodniej, prowadząc do upadku Cesarstwa Bizantyjskiego i ustanowienia potęgi osmańskiej na Bałkanach.

Highlight: Zdobycie Konstantynopola w 1453 roku uznaje się za symboliczny koniec średniowiecza i początek epoki nowożytnej.

Ekspansja osmańska miała daleko idące konsekwencje dla polityki, kultury i religii w Europie, wpływając na kształtowanie się nowego porządku geopolitycznego w regionie.