Rewolucja przemysłowa i nowe ideologie
Równolegle do przemian politycznych Europa doświadczała rewolucji przemysłowej. W 1825 roku otwarto pierwszą linię kolejową, w 1813 roku odbył się pierwszy morski rejs statku parowego, a w 1845 roku powstała pierwsza kolej Warszawsko-Wiedeńska w Polsce. Te innowacje zmieniły sposób funkcjonowania gospodarki i społeczeństwa.
Postępująca urbanizacja (rozwój miast) i industrializacja (uprzemysłowienie) doprowadziły do powstania społeczeństwa industrialnego, opartego na zasadach kapitalistycznych. Jednocześnie pojawił się proletariat - warstwa najemnych robotników, często żyjących w trudnych warunkach.
Te przemiany społeczne i gospodarcze znalazły odzwierciedlenie w nowych ideologiach politycznych. Konserwatyzm (Burke, de Maistre) bronił tradycji, religii i starego porządku. Liberalizm (Smith) przeciwstawiał się temu, promując wolność jednostki i wolny rynek. Socjalizm utopijny Saint−Simon,Fourier,Owen głosił ideały równości i braterstwa, a komunizm (Marks, Engels) postulował zniesienie własności prywatnej i poprawę sytuacji robotników.
💡 Kluczowe powiązanie: Rozwój przemysłu i transportu bezpośrednio wpłynął na powstanie nowych ideologii - liberalizm odpowiadał interesom burżuazji, a socjalizm i komunizm były reakcją na trudną sytuację proletariatu.