Filozofia i nauka grecka

Filozofowie greccy poszukiwali odpowiedzi na fundamentalne pytania dotyczące natury świata i praw nim rządzących. Pierwsze ośrodki filozoficzne powstały w Azji Mniejszej, ale z czasem centrum tej dziedziny przeniosło się do Aten.

Highlight: Najsłynniejszymi greckimi filozofami byli Sokrates, Platon i Arystoteles, którzy wywarli ogromny wpływ na rozwój zachodniej myśli filozoficznej.

Platon założył w Atenach pierwszą szkołę filozoficzną - Akademię, natomiast Arystoteles stworzył Liceum. Starożytni Grecy rozwijali również nauki ścisłe, takie jak matematyka, astronomia, fizyka i biologia.

Example: Twierdzenia Talesa i Pitagorasa, opracowane przez greckich matematyków, są do dziś stosowane w nauce.

Literatura i teatr starożytnej Grecji

Literatura grecka i teatr rozwijały się przez wieki, tworząc dzieła, które do dziś znajdują się w kanonie literatury światowej. W IX wieku p.n.e. Grecy opracowali swój alfabet, modyfikując alfabet fenicki i dodając samogłoski.

Vocabulary: Epos - długi poemat epicki opowiadający o bohaterskich czynach bogów lub herosów.

Najstarszymi greckimi eposami są "Iliada" i "Odyseja", przypisywane Homerowi. Grecy tworzyli również poezję, a wśród znanych poetów byli Tyrtajos i Safona.

W V wieku p.n.e. w Atenach rozwinął się dramat grecki, obejmujący tragedie i komedie. Dzieła te przedstawiano w teatrze, a ich autorami byli między innymi Ajschylos, Sofokles i Arystofanes.

Highlight: Teatr grecki był ściśle związany z kultem boga Dionizosa. Budowano specjalne amfiteatry o doskonałej akustyce, w których wystawiano sztuki.

Example: Najsłynniejsza tragedia grecka to prawdopodobnie "Król Edyp" Sofoklesa, która do dziś jest analizowana i wystawiana na całym świecie.

Rzeźba i malowana ceramika

Rzeźba grecka, wykonywana głównie w marmurze, dążyła do oddania doskonałości ludzkiego ciała. Najwybitniejszymi greckimi rzeźbiarzami byli Fidiasz, Myron i Poliklet.

Highlight: Większość greckich rzeźb przetrwała do naszych czasów dzięki kopiom wykonanym w czasach rzymskich.

Malowana ceramika, szczególnie wazy, cieszyła się w Grecji dużą popularnością. Na naczyniach przedstawiano sceny religijne, sportowe oraz z życia codziennego.

Sport w starożytnej Grecji

Kultura starożytnej Grecji przywiązywała dużą wagę do sportu. W każdym mieście znajdowały się publiczne miejsca zwane gimnazjonami, gdzie można było uprawiać różne dyscypliny sportowe.

Highlight: Najsłynniejsze igrzyska odbywały się co cztery lata w Olimpii. Na czas ich trwania przerywano wojny i ogłaszano pokój, aby umożliwić wszystkim udział w zawodach.

Najpopularniejszymi dyscyplinami były biegi, skok w dal, rzut oszczepem i dyskiem, walki oraz wyścigi rydwanów.

Kultura hellenistyczna

Hellenizm to okres w dziejach kultury starożytnej Grecji, który nastąpił po okresach archaicznym i klasycznym. Datuje się go od śmierci Aleksandra Wielkiego w 323 r. p.n.e. do podboju Egiptu Ptolemeuszy przez Rzym w 30 r. p.n.e.

Definition: Hellenizm to fuzja kultury greckiej z osiągnięciami cywilizacji wschodnich, takich jak Mezopotamia i Egipt.

Władcy hellenistyczni aktywnie wspierali rozwój kultury i nauki:

• W Aleksandrii powstało Muzeum $świątynia Muz$ i słynna Biblioteka Aleksandryjska.
• W Pergamonie również utworzono ogromną bibliotekę.

Rzeźba okresu hellenistycznego charakteryzowała się dynamizmem, dramatyzmem i subtelnością. W tym czasie rozwijała się również filozofia, nauki przyrodnicze i ścisłe, w tym matematyka.

Example: Biblioteka Aleksandryjska była największym ośrodkiem naukowym świata starożytnego, gromadząc setki tysięcy zwojów i przyciągając uczonych z całego regionu śródziemnomorskiego.

Kultura Hellenistyczna

Hellenizm stanowił okres syntezy kultury greckiej z wpływami wschodnimi. Charakteryzował się rozwojem nauki i sztuki pod patronatem władców hellenistycznych.

Highlight: Biblioteka Aleksandryjska była największym centrum naukowym świata hellenistycznego.

Definition: Muzeum w Aleksandrii - instytucja naukowa i kulturalna, będąca świątynią Muz i centrum badawczym.

Wierzenia starożytnych Greków

Kultura starożytnej Grecji opierała się na bogatym systemie wierzeń religijnych. Starożytni Grecy wierzyli w panteon bogów, którzy byli podobni do ludzi, ale nieśmiertelni. Oddawali im cześć poprzez modlitwy, ofiary i budowę świątyń.

Najważniejszymi bóstwami byli między innymi Zeus, Hera, Hades, Posejdon, Atena, Apollo, Ares, Hefajstos, Afrodyta i Dionizos. Według wierzeń, najważniejsi bogowie zamieszkiwali górę Olimp.

Highlight: Istotną rolę w religii starożytnej Grecji odgrywały wyrocznie, szczególnie wyrocznia Apollina w Delfach, do której zwracano się o rady i przepowiednie.

Grecy wierzyli, że bogowie aktywnie ingerowali w sprawy ludzkie. Każde greckie polis miało swoje bóstwo opiekuńcze, na przykład Atena była patronką Aten, a Posejdon Koryntu.

Architektura starożytnej Grecji

Architektura grecka charakteryzowała się wykorzystaniem kamienia jako głównego budulca. Budynki często zdobiono płaskorzeźbami lub malowano na kolorowo. Świątynie i budynki użyteczności publicznej często budowano na planie czworokąta, z dachem wspartym na kolumnach.

Definition: W architekturze greckiej wykształciły się trzy porządki architektoniczne: dorycki, joński i koryncki, różniące się stylem i proporcjami kolumn oraz detalami zdobniczymi.

Example: Porządek dorycki charakteryzował się prostotą i surowością, porządek joński był bardziej ozdobny, a porządek koryncki wyróżniał się bogato zdobionymi głowicami kolumn.