Reformy wewnętrzne Kazimierza Wielkiego

Polityka wewnętrzna Kazimierza Wielkiego przyniosła Polsce okres dynamicznego rozwoju gospodarczego i modernizacji państwa. Jakich reform dokonał Kazimierz Wielki? Oto najważniejsze:

1. Rozwój urbanizacji:

   • Lokacja około 100 nowych miast
   • Budowa murów obronnych w około 30 miastach
   • Wzniesienie 53 zamków

2. Usprawnienie handlu:

   • Wytyczenie nowych dróg handlowych
   • Wprowadzenie prawa składu
   • Rozszerzenie i modyfikacja przywilejów dla Żydów

3. Reformy gospodarcze:

   • Reforma monetarna - ustanowienie jednolitej monety (srebrnego grosza)
   • Ustanowienie prawa górniczego
   • Reorganizacja zarządzania kopalniami soli w Bochni i Wieliczce

Definition: Prawo składu - przywilej nakazujący kupcom wystawianie towarów na sprzedaż w określonym mieście przez określony czas.

4. Reformy administracyjne i prawne:
   • Usprawnienie administracji - utworzenie urzędów centralnych i lokalnych
   • Spisanie statutów zawierających przepisy obowiązującego prawa (1357 r. w Piotrkowie i Wiślicy)
   • Wprowadzenie podatku zwanego poradlnym (12 groszy rocznie od łana kmiecego)

Quote: "Corona Regni Poloniae" (Korona Królestwa Polskiego) - idea jedności ziem znajdujących się pod bezpośrednim władaniem króla.

5. Rozwój edukacji:
   • Założenie Akademii Krakowskiej w 1364 roku

Kazimierz Wielki ciekawostki: Mimo kilku małżeństw, król nie doczekał się męskiego potomka, co oznaczało koniec dynastii Piastów na polskim tronie.

Highlight: Reformy Kazimierza Wielkiego w punktach obejmowały niemal wszystkie aspekty funkcjonowania państwa, od gospodarki przez prawo po edukację, co przyczyniło się do znacznego wzmocnienia Polski.

Początki rządów Kazimierza Wielkiego

Kazimierz Wielki objął tron Polski w 1333 roku, dziedzicząc państwo składające się z Wielkopolski i Małopolski. Sytuacja geopolityczna była trudna - Polska była otoczona przez trzy wrogie potęgi: państwo krzyżackie, Królestwo Czeskie i Marchię Brandenburską.

Highlight: Kazimierz Wielki zastał Polskę drewnianą, a zostawił murowaną - to powiedzenie doskonale oddaje skalę zmian, jakie zaszły w kraju za jego panowania.

Polityka zagraniczna Kazimierza Wielkiego koncentrowała się na negocjacjach i układach z sąsiadami:

• Rokowania z królem czeskim Janem Luksemburskim w Wyszehradzie (1335 i 1339)
• Próba rozstrzygnięcia konfliktu z Krzyżakami przez sąd papieski (1339)
• Wieczysty pokój z Krzyżakami (1343)
• Pokój z Czechami w Namysłowie (1348)

Vocabulary: Wieczysty pokój - traktat pokojowy zawarty na czas nieokreślony, teoretycznie "na zawsze".

Osiągnięcia Kazimierza Wielkiego w polityce zagranicznej obejmowały:

• Odzyskanie Kujaw i ziemi dobrzyńskiej
• Włączenie księstwa płockiego i zhołdowanie Mazowsza
• Zajęcie ziemi wschowskiej, Santoka i Drezdenka

Example: Pokój kaliski z 1343 roku był przykładem dyplomatycznego sukcesu Kazimierza - Polska odzyskała Kujawy i ziemię dobrzyńską, choć musiała zrezygnować z Pomorza Gdańskiego.