Zimna wojna i podział Europy
Zimna wojna doprowadziła do podziału Europy na dwa przeciwstawne bloki państw. Na Zachodzie rozwijała się współpraca gospodarcza, podczas gdy na Wschodzie panował komunizm i centralne planowanie gospodarki.
W 1950 roku Robert Schuman wystąpił z planem współpracy gospodarczej między Francją i Niemcami, który stał się podstawą integracji europejskiej. Plan ten został przyjęty przez 6 krajów: RFN, Francję, Włochy i kraje Beneluksu. W 1952 roku założyły one Europejską Wspólnotę Węgla i Stali, co było początkiem integracji gospodarczej Europy Zachodniej.
Highlight: Plan Schumana z 1950 roku zapoczątkował proces integracji gospodarczej Europy Zachodniej.
W bloku państw komunistycznych w 1949 roku utworzono Radę Wzajemnej Pomocy Gospodarczej (RWPG). Organizacja ta miała wspierać gospodarkę krajów socjalistycznych. Państwa RWPG prowadziły gospodarkę centralnie planowaną.
Definition: RWPG (Rada Wzajemnej Pomocy Gospodarczej) - organizacja gospodarcza państw bloku wschodniego, mająca na celu wspieranie i koordynację gospodarek krajów socjalistycznych.
W ZSRR panował stalinizm, będący formą komunistycznego totalitaryzmu. Charakteryzował się on nieograniczoną władzą Stalina, rozbudowanym aparatem terroru, prześladowaniem rzeczywistych i wyimaginowanych wrogów oraz polityką imperialną.
Po śmierci Stalina w 1953 roku jego następcą został Nikita Chruszczow. Rozpoczął on proces destalinizacji, który obejmował m.in. ograniczenie kultu jednostki, zmniejszenie aparatu bezpieczeństwa i wypuszczenie więźniów politycznych.
Vocabulary: Destalinizacja - proces odchodzenia od metod rządzenia stosowanych przez Stalina, zapoczątkowany po jego śmierci w 1953 roku.
Ważnym wydarzeniem było powstanie węgierskie w 1956 roku. Studenci zorganizowali w Budapeszcie wiec solidarnościowy, który przerodził się w powstanie. Wojska radzieckie interweniowały, tłumiąc powstanie.
W 1961 roku rozpoczęto budowę Muru Berlińskiego, który oddzielił Berlin Wschodni od Zachodniego. Mur stał się symbolem podziału Europy i zimnej wojny.
Example: Mur Berliński, zbudowany w nocy z 12 na 13 sierpnia 1961 roku, stał się najbardziej rozpoznawalnym symbolem podziału Europy podczas zimnej wojny.
Praska Wiosna w 1968 roku była próbą reform w Czechosłowacji. Komuniści pod przewodnictwem Alexandra Dubčeka ogłosili nowy program reform, obejmujący m.in. większą wolność słowa i gospodarczą. Wydarzenie to nazwano Praską Wiosną. Jednak inne kraje komunistyczne nie zaakceptowały tych zmian, co doprowadziło do interwencji wojsk Układu Warszawskiego.
Quote: "Socjalizm z ludzką twarzą" - hasło reform Praskiej Wiosny, symbolizujące dążenie do połączenia socjalizmu z większymi swobodami obywatelskimi.