Okupacja niemiecka w Polsce
Okupacja niemiecka w Europie, a szczególnie w Polsce, była niezwykle brutalna i miała na celu całkowite podporządkowanie i wyniszczenie narodu polskiego. Po inwazji we wrześniu 1939 roku, Niemcy podzielili ziemie polskie na dwie główne strefy: tereny bezpośrednio wcielone do III Rzeszy oraz Generalne Gubernatorstwo (GG).
Na terenach wcielonych do Rzeszy, obejmujących Pomorze, Wielkopolskę, północne Mazowsze, Łódzkie i część Górnego Śląska, prowadzono intensywną germanizację. Natomiast w Generalnym Gubernatorstwie, ze stolicą w Krakowie, wprowadzono brutalny reżim okupacyjny pod zarządem Hansa Franka.
Highlight: Generalne Gubernatorstwo podzielono na 4 dystrykty, a siedzibą władz okupacyjnych stał się Zamek Królewski na Wawelu.
Główne cechy terroru niemieckiego obejmowały:
- Masowe egzekucje, często publiczne
- Łapanki na ulicach miast
- Pacyfikacje wsi podejrzanych o wspieranie ruchu oporu
- Wysiedlenia ludności, np. z terenów Zamojszczyzny
- Prześladowanie duchowieństwa i inteligencji
Example: W Wawrze pod Warszawą, w odwecie za zabicie dwóch Niemców, rozstrzelano 107 Polaków.
Kluczową rolę w systemie terroru odgrywało Gestapo - niemiecka tajna policja polityczna, znana z brutalności i bezwzględności. Główne siedziby Gestapo znajdowały się przy alei Szucha w Warszawie, a najważniejsze więzienia to Pawiak w Warszawie, więzienie przy ul. Montelupich w Krakowie oraz Zamek w Lublinie.
Vocabulary: Gestapo - skrót od Geheime Staatspolizei, czyli Tajna Policja Państwowa.
Okupanci prowadzili systematyczną akcję niszczenia polskiej kultury i edukacji:
- Zamykano uczelnie wyższe, szkoły i instytucje kulturalne
- Niszczono dobra kultury
- Wprowadzono cenzurę i propagandę
Quote: "Folkslista" - system kategoryzacji ludności na terenach wcielonych do Rzeszy, mający na celu germanizację części Polaków.
Szczególnie brutalne akcje wymierzone w polskie elity to:
- Aresztowanie 183 wykładowców i pracowników Uniwersytetu Jagiellońskiego w listopadzie 1939 r.
- Akcja AB (Ausserordentliche Befriedungsaktion) w 1940 r., w ramach której aresztowano i zamordowano tysiące przedstawicieli polskiej inteligencji
- Morderstwa polskich profesorów we Lwowie
Okupacja niemiecka wiązała się również z bezwzględnym wyzyskiem ekonomicznym:
- Wprowadzono system kontyngentów żywnościowych
- Żywność była reglamentowana i wydawana na kartki
- Rozwinął się czarny rynek
- Masowo wywożono Polaków na przymusowe roboty do Niemiec
Definition: Doraźne wykonanie egzekucji bez wyroku sądu - praktyka stosowana przez okupantów, polegająca na natychmiastowym rozstrzeliwaniu osób podejrzanych o działalność przeciwko Niemcom, bez procesu sądowego.
Okupacja niemiecka w Polsce była jedną z najbardziej brutalnych w Europie, prowadząc do śmierci milionów Polaków i ogromnych zniszczeń materialnych i kulturowych.
