Wojny i konflikty za panowania ostatnich Jagiellonów
Panowanie ostatnich Jagiellonów charakteryzowało się licznymi konfliktami zbrojnymi. Kluczowe wydarzenia to:
1514 rok - bitwa pod Orszą, w której armia polsko-litewska pokonała Moskwę.
1519-1521 - ostatnia wojna z zakonem Krzyżackim.
1563-1570 - pierwsza wojna północna o dominację nad Bałtykiem.
Wojny z Moskwą w XVI wieku były spowodowane chęcią Wielkiego Księstwa Moskiewskiego do zjednoczenia terenów dawnej Rusi. Doprowadziło to do konfliktu z Litwą, w wyniku którego Litwa utraciła ziemie czernichowską, siewierską oraz część smoleńskiej.
Highlight: Bitwa pod Orszą w 1514 roku była znaczącym zwycięstwem armii polsko-litewskiej nad Moskwą, choć nie doprowadziła do odzyskania Smoleńska.
Stosunki z Turcją również były napięte. W 1531 roku miała miejsce bitwa pod Obertynem, po której Polska odzyskała Hospodarstwo Mołdawskie. W 1533 roku zawarto pokój wieczysty z Turcją, który utrzymał się do końca XVI wieku.
Vocabulary: Hospodarstwo Mołdawskie - państwo historyczne na terenach dzisiejszej Mołdawii, ważne ze względu na handel między Morzem Czerwonym a Bałtykiem.
Relacje z Habsburgami ochłodziły się po objęciu tronu czeskiego i węgierskiego przez Władysława Jagiellończyka. W 1515 roku zawarto w Wiedniu sojusz Polski z Habsburgami, jednak okazał się on korzystny głównie dla Habsburgów.