Koniec powstania i podział Ukrainy
Po przegranej pod Beresteczkiem kozacy musieli zawrzeć nową, mniej korzystną ugodę w Białej Cerkwi. W 1654 roku Chmielnicki zawarł z Rosją ugodę w Perejasławiu, na mocy której Ukraina miała zostać włączona do Rosji.
Ugoda perejasławska doprowadziła do wojny polsko-rosyjskiej, którą zakończył rozejm w Andruszowie w 1667 roku. Ukraina została podzielona między Polską a Rosją, co zatwierdzono w 1668 roku pokojem grzymułtowskiego.
Najważniejsze bitwy to: Żółte Wody, Korsun, Piławce, Batoh, Zbaraż, Beresteczko i Zborowiec. Każda z nich zmieniała losy powstania.
Kluczowe pojęcia: Żołd to regularna zapłata za służbę wojskową, chan to tytuł władcy tatarskiego, a Zaporoże to kraina nad Dnieprem!