Przyczyny upadku i skutki powstania
Dlaczego powstanie upadło? Przede wszystkim Polacy nie mieli sojuszników - przeciwnie, Prusy i Austria wspierały Rosję. Rosyjskie wojska miały ogromną przewagę liczebną, a polskim oddziałom brakowało uzbrojenia. Dodatkowo wśród Polaków nie było jedności - lud i żołnierze chcieli walczyć, ale oficerowie i zamożni obywatele nie wierzyli w powodzenie powstania.
Skutki klęski były druzgocące. Przywódców skazano na śmierć lub zesłano na Syberię, a żołnierzy wcielono do rosyjskiej armii na 15 lat! Zlikwidowano sejm i polską armię, zamknięto uniwersytety w Warszawie i Wilnie. Królestwo straciło swoją autonomię - w 1832 roku konstytucję zastąpiono Statutem organicznym, który praktycznie włączał Królestwo do Rosji.
Królestwo zachowało jedynie swoją nazwę, język polski jako urzędowy, polskich urzędników i osobny budżet (choć część podatków przekazywano Rosji). W Warszawie wybudowano Cytadelę - więzienie dla polskich patriotów. Co więcej, Polacy musieli zapłacić ogromne odszkodowanie wojenne, sfinansować budowę Cytadeli i utrzymywać rosyjską armię okupacyjną.
Zapamiętaj! Chociaż powstanie zakończyło się klęską, pokazało determinację Polaków w dążeniu do niepodległości i stało się ważnym doświadczeniem dla przyszłych pokoleń walczących o wolność.