Przebieg i Skutki Powstania Listopadowego
Przebieg powstania listopadowego charakteryzował się znaczną dysproporcją sił między Rosją a Królestwem Polskim. Rosja dysponowała armią liczącą 400 tysięcy żołnierzy oraz wsparciem silnych sojuszników - Prus i Austrii. Królestwo Polskie mogło przeciwstawić jedynie 27 tysięcy żołnierzy, bez żadnych sprzymierzeńców.
Highlight: Mimo ogromnej przewagi liczebnej wroga, Polacy zdołali zwiększyć liczebność swojej armii do 125 tysięcy żołnierzy w trakcie powstania.
Najważniejsze bitwy powstania listopadowego odbyły się pod:
- Dębe Wielkie
- Iganie
- Ostrołęką
- Grochowem
- Kockiem
- Olszynką Grochowską
Powstanie trwało do 1831 roku i zakończyło się klęską strony polskiej.
Vocabulary: Cytadela - fortyfikacja miejska pełniąca rolę ostatniego punktu oporu w przypadku zdobycia miasta przez wroga.
Skutki powstania listopadowego były dotkliwe dla Polski i obejmowały:
- Wielką Emigrację - masowy exodus polskiej inteligencji i działaczy niepodległościowych.
- Surowe represje wobec uczestników i sympatyków powstania.
- Likwidację sejmu i armii Królestwa Polskiego.
- Zamknięcie uniwersytetów.
- Włączenie Królestwa Polskiego bezpośrednio do Rosji.
- Zastąpienie konstytucji statutem organicznym, ograniczającym autonomię Królestwa.
- Budowę Cytadeli w Warszawie, która służyła jako więzienie polityczne.
Definition: Wielka Emigracja - masowy exodus polskich elit intelektualnych i politycznych po upadku powstania listopadowego, który miał ogromny wpływ na kulturę i myśl polityczną Polski w XIX wieku.
Te konsekwencje na długo zmieniły sytuację polityczną i społeczną na ziemiach polskich, prowadząc do zaostrzenia polityki rusyfikacyjnej i dalszych dążeń niepodległościowych w kolejnych dekadach.
