Motywy i bohaterowie literatury pozytywistycznej
Literatura pozytywizmu koncentrowała się na kilku kluczowych motywach, które odzwierciedlały problemy i aspiracje epoki:
- Praca u podstaw i praca organiczna np."NadNiemnem"
- Emancypacja kobiet "Lalka"
- Asymilacja Żydów "MendelGdanˊski"
- Miasto jako przestrzeń społeczna "Zbrodniaikara"
- Historia "Potop"
- Społeczeństwo "OjciecGoriot"
Highlight: Powstanie styczniowe oczami pozytywistów było często przedstawiane jako bolesna lekcja, która skłoniła do poszukiwania nowych dróg rozwoju społecznego.
Bohaterowie literatury pozytywistycznej reprezentowali różne warstwy społeczne i typy osobowości:
- Kupiec np.Wokulskiw"Lalce"
- Inteligent i społecznik roˊwniez˙w"Lalce"
- Kobieta niezależna np.w"NadNiemnem"
- Patriota wpowiesˊciachhistorycznychjak"Potop"czynowelachjak"GloriaVictis"
- Idealista np.Wokulskiw"Lalce"
Quote: "Im doskonalsza jednostka, tym doskonalsze społeczeństwo." - Bolesław Prus
Ta myśl Prusa doskonale oddaje pozytywistyczną wiarę w rozwój jednostki jako podstawę postępu społecznego.
Cechy realizmu w literaturze pozytywizmu obejmowały:
- Dokładny opis rzeczywistości
- Typowość postaci i sytuacji
- Obiektywizm narracji
- Krytyczne spojrzenie na społeczeństwo
Definition: Realizm w literaturze to nurt dążący do wiernego, obiektywnego przedstawienia rzeczywistości, z uwzględnieniem jej społecznych, psychologicznych i obyczajowych aspektów.
Sztuka pozytywizmu również odzwierciedlała ideały epoki:
- W architekturze dominował eklektyzm i historyzm
- Rzeźba czerpała wzory z antyku
- Malarstwo realistyczne skupiało się na tematyce historycznej
- Muzyka rozwijała się w kierunku operetki i muzyki klasycznej salonowej
Example: Stanisław Moniuszko i Henryk Wieniawski to wybitni przedstawiciele muzyki pozytywizmu w Polsce.
Co to jest realizm w pozytywizmie najlepiej oddaje cytat Stendhala:
Quote: "Powieść to jest zwierciadło przechadzające się po gościńcu. To odbija lazur nieba, to błoto przydrożnej kałuży."
Ta metafora podkreśla dążenie realistów do wiernego odzwierciedlania rzeczywistości, zarówno w jej pozytywnych, jak i negatywnych aspektach.