Demokratyzacja i ruchy społeczne w Europie XIX wieku
Wraz z rozwojem społeczeństwa industrialnego pojawiły się nowe idee polityczne. Koncepcja trójpodziału władzy stała się fundamentem nowoczesnych państw, dając obywatelom coraz więcej praw. W Europie rozpowszechniły się dwie główne formy rządów - monarchia parlamentarna i republika.
Ruch robotniczy rozwinął się w trzech głównych kierunkach. Komunizm, którego twórcami byli Marks i Engels, zakładał zbrojną rewolucję, obalenie kapitalizmu i stworzenie ponadnarodowego państwa. Z kolei socjaldemokracja Bernsteina stawiała na pokojowe reformy, rozszerzenie praw wyborczych i ochronę robotników. Anarchizm Bakunina szedł najdalej, postulując całkowitą likwidację instytucji państwa.
Równolegle rozwijały się inne ważne ideologie. Chrześcijańska demokracja opierała się na społecznej nauce Kościoła. Nacjonalizm stawiał dobro narodu ponad wszystko, a jego żydowską odmianą był syjonizm, dążący do utworzenia państwa żydowskiego.
Ciekawostka! Czy wiesz, że pojęcie "kapitalizm" zostało spopularyzowane właśnie przez Karola Marksa, który używał go w krytycznym znaczeniu? Dziś używamy tego terminu neutralnie, opisując system ekonomiczny oparty na własności prywatnej.