Otwórz aplikację

Przedmioty

Historia i Kultura Starożytnej Grecji

22

4

user profile picture

Vanessa

21.11.2025

Historia

Starożytna Grecja

1009

21 lis 2025

9 strony

Historia i Kultura Starożytnej Grecji

user profile picture

Vanessa

@anessa_qxhb

Poznajecie dziś starożytną Grecję - cywilizację, która wpłynęła na praktycznie... Pokaż więcej

Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
1 / 9
S
T A
R
0 2
T
N
A
G
R
د
JA
KOLEBKA CYWILIZACJI EUROPEJSRIET
narodziny cywilizacji greckiej
Starożytni Grecy nazywali siebie Hellenami, a ter

Narodziny cywilizacji greckiej

Starożytni Grecy nazywali siebie Hellenami, a swoje tereny Helladą - od imienia legendarnego przodka Hellena. Nie tworzyli jednego wielkiego państwa, ale łączyli się w razie potrzeby, tworząc niesamowicie silną cywilizację.

Położenie geograficzne obejmowało południową część Półwyspu Bałkańskiego, wybrzeże Azji Mniejszej i wyspy na morzach Egejskim, Jońskim i Kretyńskim. Górzysty teren oznaczał słabo rozwinięte rolnictwo, ale za to Grecy stali się mistrzami handlu i żeglarstwa.

Najważniejszą formą organizacji było polis - miasto-państwo obejmujące miasto i okoliczne tereny wiejskie. Centrum każdego polis stanowiła agora - centralny plac, gdzie działo się wszystko, co ważne. Najważniejszymi organami były zgromadzenie ludowe tylkomęz˙czyzˊniobywateletylko mężczyźni-obywatele i rada, która przygotowywała sprawy do głosowania.

🏛️ Ciekawostka: W VIII w. p.n.e. istniało około 850 polis - wyobraź sobie 850 mini-państw na terenie dzisiejszej Grecji!

S
T A
R
0 2
T
N
A
G
R
د
JA
KOLEBKA CYWILIZACJI EUROPEJSRIET
narodziny cywilizacji greckiej
Starożytni Grecy nazywali siebie Hellenami, a ter

Najważniejsze polis i wielka kolonizacja

Najsławniejsze greckie polis to Ateny, Sparta, Teby, Korynt, Milet i Syrakuzy. Każde miało swój charakter i jeden z trzech ustrojów: monarchię (rządy jednej osoby), oligarchię (rządy najbogatszych) lub demokrację (rządy ludu).

Wielka kolonizacja grecka VIIIVIw.p.n.e.VIII-VI w. p.n.e. to prawdziwa ekspansja! Przyczyny były proste - walki o władzę, głód ziemi i przeludnienie zmusiły Greków do szukania szczęścia gdzie indziej. Zasiedlali wybrzeża Morza Śródziemnego i Czarnego, zakładając kolonie na polecenie macierzystych polis zwanych metropoliami.

Skutki były spektakularne - rozkwit handlu, kontakty z innymi ludami i przejęcie ich osiągnięć (jak pismo alfabetyczne). Kolonizacja miała charakter planowy - na czele kolonistów stał oikites, przywódca wyznaczony przez macierzyste polis.

Zapamiętaj: Grecy tworzyli nie tylko kolonie, ale też faktorie handlowe - małe osady do wymiany towarów z lokalną ludnością!

S
T A
R
0 2
T
N
A
G
R
د
JA
KOLEBKA CYWILIZACJI EUROPEJSRIET
narodziny cywilizacji greckiej
Starożytni Grecy nazywali siebie Hellenami, a ter

Sparta - państwo wojowników

Sparta powstała w IX w. p.n.e. na żyznych terenach Peloponezu nad rzeką Eurotas. To największe greckie polis, które utworzyło Związek Peloponeski - sojusz prawie wszystkich polis półwyspu.

Ustrój polityczny Sparty określała Wielka Rhetra (VII w. p.n.e.), przypisywana legendarnemu Likurgowi. Władzę sprawowali: 2 królów (dowodzenie armią), Rada Starszych - Geruzja (28 mężczyzn powyżej 60 lat), Zgromadzenie Ludowe - Apella (Spartiaci powyżej 30 lat) i 5 eforów (nadzór nad królami).

Społeczeństwo Sparty dzieliło się na trzy grupy: Spartiaci (pełnoprawni obywatele żyjący z ziemi państwowej), periojkowie (ludność wolna bez praw obywatelskich, zajmująca się handlem i rzemiosłem) i heloci (niewolnicy uprawiający ziemię Spartiatów).

⚔️ Ważne: Sparta wprowadzała surowy system wychowania agoge - życie całkowicie podporządkowane czynnościom wojskowym!

S
T A
R
0 2
T
N
A
G
R
د
JA
KOLEBKA CYWILIZACJI EUROPEJSRIET
narodziny cywilizacji greckiej
Starożytni Grecy nazywali siebie Hellenami, a ter

Ateny - kolebka demokracji

Ateny przeszły przez serię reform, które ukształtowały demokrację ateńską. Drakon (621 p.n.e.) uporządkował system karny, Solon (594 p.n.e.) zmniejszył długi i powołał radę czterstu, Klejstenes 508507p.n.e.508-507 p.n.e. utworzył radę pięciuset, a Perykles 462450p.n.e.462-450 p.n.e. wprowadził wynagrodzenie dla urzędników.

Wychowanie spartańskie było bezwzględne - system agoge obejmował kolejne etapy życia od 6/7 roku życia aż do 30 lat. Chłopcy byli zabierani od rodzin i wychowywani kolektywnie, ucząc się przede wszystkim sztuki wojennej.

Ateny i Sparta reprezentowały dwa przeciwstawne modele - demokrację versus oligarchię, kulturę versus militaryzm. Ten kontrast doprowadzi później do wielkiego konfliktu.

🏛️ Pamiętaj: Ateny to miejsce narodzin demokracji, ale pamiętaj - prawa polityczne mieli tylko mężczyźni-obywatele, nie kobiety czy niewolnicy!

S
T A
R
0 2
T
N
A
G
R
د
JA
KOLEBKA CYWILIZACJI EUROPEJSRIET
narodziny cywilizacji greckiej
Starożytni Grecy nazywali siebie Hellenami, a ter

Wojny grecko-perskie

Persowie z terenów dzisiejszego Iranu stworzyli w VI w. p.n.e. olbrzymie Imperium Achemenidów. Przyczyny wojen grecko-perskich to wzrost potęgi Persji, narzucenie władzy greckim koloniom w Azji Mniejszej i powstanie jońskie (499 p.n.e.) - zryw kolonii przeciwko Persom.

Pierwsza wojna grecko-perska zakończyła się spektakularnym zwycięstwem - bitwa pod Maratonem (490 p.n.e.), gdzie Ateńczycy pod dowództwem Miltiadesa zatrzymali ofensywę perską Dariusza I.

Druga wojna grecko-perska 480449p.n.e.480-449 p.n.e. była jeszcze bardziej dramatyczna. Kserkses, syn Dariusza, przeprowadził ofensywę lądową i morską. Kluczowe bitwy to: Termopile (porażka Greków z heroiczną śmiercią króla Sparty Leonidasa), Salamina (zwycięstwo morskie Greków), Plateje i Mykale (zwycięstwa greckie).

Ciekawostka: Grecy utworzyli Związek Helleński (481 r. p.n.e.) - sojusz Aten i Sparty przeciwko Persom oraz Związek Morski (478 r. p.n.e.) zdominowany przez Ateny!

S
T A
R
0 2
T
N
A
G
R
د
JA
KOLEBKA CYWILIZACJI EUROPEJSRIET
narodziny cywilizacji greckiej
Starożytni Grecy nazywali siebie Hellenami, a ter

Wojna peloponeska i religia

Skutki wojen grecko-perskich: pokój Kalliasa (449 r. p.n.e.) zatrzymał ekspansję perską, ale wzrósł konflikt między Atenami a Spartą o wpływy w Helladzie. Wojna peloponeska 431404p.n.e.431-404 p.n.e. trwała 27 lat i objęła prawie całą Grecję - Ateny dominowały na morzu, Sparta na lądzie.

Skutki były tragiczne - spadek znaczenia Aten, osłabienie gospodarcze polis i spadek liczby ludności. Grecja nigdy nie odzyskała dawnej potęgi.

Religia Hellenów miała charakter politeistyczny - wierzyli w 12 bogów olimpijskich. Najważniejsi to Zeus (władca Olimpu z piorunem), Atena (wojna i mądrość), Afrodyta (piękno i miłość), Apollo (muzyka i sztuka), Posejdon (morza z trójzębem) i Hera (płodność).

🏛️ Zapamiętaj: Bogowie byli bohaterami mitów, które tłumaczyły zjawiska przyrodnicze. Kult obejmował składanie darów, igrzyska i wyrocznie, szczególnie słynną Delficką!

S
T A
R
0 2
T
N
A
G
R
د
JA
KOLEBKA CYWILIZACJI EUROPEJSRIET
narodziny cywilizacji greckiej
Starożytni Grecy nazywali siebie Hellenami, a ter

Kultura grecka

Okresy kultury greckiej: archaiczny (wielka kolonizacja), klasyczny (V w. p.n.e.) i hellenistyczny (od 323 r. p.n.e.). Literatura rozpoczęła się w VIII w. p.n.e. głównymi gatunkami - epika, liryka i dramat.

Wielcy autorzy to Homer ("Iliada" i "Odyseja"), Herodot ("Dzieje") i Tukidydes ("Wojna peloponeska"). Teatr powstał w VI w. p.n.e. z kultu Dionizosa - tworzyli tragedie i komedie Ajschylos, Sofokles i Euripides. Aktorami byli wyłącznie mężczyźni!

Architektura - budowle z kamienia od VII w. p.n.e., najsławniejszy Partenon na ateńskim Akropolu. Trzy porządki architektoniczne: dorycki, joński i koryncki. Rzeźba dążyła do idealnych proporcji ciała - mistrzowie Fidiasz i Myron.

🏃 Sport: W 776 r. p.n.e. odbyły się pierwsze igrzyska olimpijskie! Treningi odbywały się w gimnazjonach - ośrodkach sportowych.

S
T A
R
0 2
T
N
A
G
R
د
JA
KOLEBKA CYWILIZACJI EUROPEJSRIET
narodziny cywilizacji greckiej
Starożytni Grecy nazywali siebie Hellenami, a ter

Filozofia grecka

Filozofia grecka zrewolucjonizowała myślenie o świecie. Tales z Miletu twierdził, że podstawą życia jest woda, Heraklit z Efezu głosił, że "wszystko płynie", a Demokryt z Abdery odkrył, że świat składa się z atomów.

Pitagoras z Samos uważał, że istotą wszechrzeczy są liczby (i odkrył słynne twierdzenie!). Sokrates powiedział: "wiem, że nic nie wiem" i uczył przez zadawanie pytań. Platon stworzył teorię idei - świat jest odbiciem doskonałych wzorców.

Największy z wszystkich - Arystoteles - uważał, że istnieje tylko świat materialny i stworzył podstawy logiki. To nauczyciel Aleksandra Wielkiego!

🤔 Ciekawostka: Greccy filozofowie jako pierwsi próbowali wyjaśnić świat rozumem, a nie tylko mitami i wierzeniami religijnymi!

S
T A
R
0 2
T
N
A
G
R
د
JA
KOLEBKA CYWILIZACJI EUROPEJSRIET
narodziny cywilizacji greckiej
Starożytni Grecy nazywali siebie Hellenami, a ter

Imperium Aleksandra Wielkiego

Macedonia leżała na północ od Grecji. Filip II Macedoński zreorganizował armię, tworząc falangę wyposażoną w długie kopie - sarisy, oraz elitarną ciężką jazdę hetajrów. Po zwycięstwie pod Cheroneą (338 r. p.n.e.) utworzył Związek Koryncki, zdominowany przez Macedonię.

Po śmierci Filipa władzę przejął jego syn - Aleksander III Wielki (Macedoński), uczeń Arystotelesa. Ten genialny młody król rozpoczął wojnę z Persją, odnosząc spektakularne zwycięstwa: Granikos (334 r. p.n.e.), Issos (333 r. p.n.e.) i Gaugamela (331 r. p.n.e.).

Wyprawa do Indii zakończyła się zwycięstwem pod rzeką Hydaspes (326 r. p.n.e.), ale żołnierze odmówili dalszej służby. Aleksander stworzył największe imperium starożytności, ale zmarł w wieku 32 lat, nie pozostawiając jasnej sukcesji.

👑 Niezwykły fakt: Aleksander pokonał Imperium Perskie w zaledwie kilka lat i stworzył państwo rozciągające się od Egiptu po Indie!



Myśleliśmy, że nigdy nie zapytasz...

Czym jest Towarzysz AI z Knowunity?

Nasz asystent AI jest specjalnie dostosowany do potrzeb uczniów. W oparciu o miliony treści, które mamy na platformie, możemy udzielać uczniom naprawdę znaczących i trafnych odpowiedzi. Ale nie chodzi tylko o odpowiedzi, towarzysz prowadzi również uczniów przez codzienne wyzwania związane z nauką, ze spersonalizowanymi planami nauki, quizami lub treściami na czacie i 100% personalizacją opartą na umiejętnościach i rozwoju uczniów.

Gdzie mogę pobrać aplikację Knowunity?

Aplikację możesz pobrać z Google Play i Apple Store.

Czy aplikacja Knowunity naprawdę jest darmowa?

Tak, masz całkowicie darmowy dostęp do wszystkich notatek w aplikacji, możesz w każdej chwili rozmawiać z Ekspertami lub ich obserwować. Możesz użyć punktów, aby odblokować pewne funkcje w aplikacji, które również możesz otrzymać za darmo. Dodatkowo oferujemy usługę Knowunity Premium, która pozwala na odblokowanie większej liczby funkcji.

Nie ma nic odpowiedniego? Sprawdź inne przedmioty.

Zobacz, co mówią o nas nasi użytkownicy. Pokochali nas — pokochasz też i Ty.

4.9/5

App Store

4.8/5

Google Play

Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze przemyślana. Do tej pory znalazłem wszystko, czego szukałem i mogłem się wiele nauczyć z innych notatek! Na pewno wykorzystam aplikację do pomocy przy robieniu prac domowych! No i oczywiście bardzo pomaga też jako inspiracja do robienia swoich notatek.

Stefan S

użytkownik iOS

Ta aplikacja jest naprawdę świetna. Jest tak wiele notatek i pomocnych informacji [...]. Moim problematycznym przedmiotem jest język niemiecki, a w aplikacji jest w czym wybierać. Dzięki tej aplikacji poprawiłam swój niemiecki. Polecam ją każdemu.

Samantha Klich

użytkownik Androida

Wow, jestem w szoku. Właśnie wypróbowałam aplikację, ponieważ widziałam ją kilka razy reklamowaną na TikToku jestem absolutnie w szoku. Ta aplikacja jest POMOCĄ, której potrzebujesz w szkole i przede wszystkim oferuje tak wiele rzeczy jak notatki czy streszczenia, które są BARDZO pomocne w moim przypadku.

Anna

użytkownik iOS

Kocham tę aplikację! Pomaga mi w zadaniach domowych, motywuje mnie i polepsza mi dzień. Dzięki tej aplikacji moje oceny się poprawiły. Lepszej aplikacji nie znajdę!🩷

Patrycja

użytkowniczka iOS

Super aplikacja! Ma odpowiedzi na wszystkie zadania. Testuję ją od paru miesięcy i jest po prostu perfekcyjna.

Szymon

użytkownik Android

Super aplikacja do nauki i sprawdzania wiedzy. Można znaleźć notatki z WSZYSTKICH przedmiotów. Polecam tym, którzy celują w oceny 5 i 6 😄​

Szymon

użytkownik iOS

Aplikacja jest po prostu świetna! Wystarczy, że wpiszę w pasku wyszukiwania swój temat i od razu mam wyniki. Nie muszę oglądać 10 filmów na YouTube, żeby coś zrozumieć, więc oszczędzam swój czas. Po prostu polecam!

Kuba T

użytkownik Androida

W szkole byłem bardzo kiepski z matematyki, ale dzięki tej aplikacji radzę sobie teraz lepiej. Jestem bardzo wdzięczny, że ją stworzyliście.

Kriss

użytkownik Androida

Korzystam z Knowunity od ponad roku i jest mega! Najlepsze opcje z tej apki: ⭐️ Gotowe notatki ⭐️ Spersonalizowane treści ⭐️ Dostęp do chatu GPT W WERSJI SZKOLNEJ ⭐️ Konwersacje z innymi uczniami 🤍 NAUKA WRESZCIE NIE JEST NUDNA 🤍

Gosia

użytkowniczka Android

Bardzo lubię aplikację Knowunity, ponieważ pomaga mi w nauce. Odkąd ją mam moje oceny się poprawiają :)

Sara

użytkowniczka iOS

Aplikacja jest niezawodna! Polecam 👍💙

Krzysztof

użytkownik Android

Bardzo fajna aplikacja. Pomaga przygotować się do sprawdzianu, kartkówki lub odpowiedzi ustnej.

Oliwia

użytkowniczka iOS

Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze przemyślana. Do tej pory znalazłem wszystko, czego szukałem i mogłem się wiele nauczyć z innych notatek! Na pewno wykorzystam aplikację do pomocy przy robieniu prac domowych! No i oczywiście bardzo pomaga też jako inspiracja do robienia swoich notatek.

Stefan S

użytkownik iOS

Ta aplikacja jest naprawdę świetna. Jest tak wiele notatek i pomocnych informacji [...]. Moim problematycznym przedmiotem jest język niemiecki, a w aplikacji jest w czym wybierać. Dzięki tej aplikacji poprawiłam swój niemiecki. Polecam ją każdemu.

Samantha Klich

użytkownik Androida

Wow, jestem w szoku. Właśnie wypróbowałam aplikację, ponieważ widziałam ją kilka razy reklamowaną na TikToku jestem absolutnie w szoku. Ta aplikacja jest POMOCĄ, której potrzebujesz w szkole i przede wszystkim oferuje tak wiele rzeczy jak notatki czy streszczenia, które są BARDZO pomocne w moim przypadku.

Anna

użytkownik iOS

Kocham tę aplikację! Pomaga mi w zadaniach domowych, motywuje mnie i polepsza mi dzień. Dzięki tej aplikacji moje oceny się poprawiły. Lepszej aplikacji nie znajdę!🩷

Patrycja

użytkowniczka iOS

Super aplikacja! Ma odpowiedzi na wszystkie zadania. Testuję ją od paru miesięcy i jest po prostu perfekcyjna.

Szymon

użytkownik Android

Super aplikacja do nauki i sprawdzania wiedzy. Można znaleźć notatki z WSZYSTKICH przedmiotów. Polecam tym, którzy celują w oceny 5 i 6 😄​

Szymon

użytkownik iOS

Aplikacja jest po prostu świetna! Wystarczy, że wpiszę w pasku wyszukiwania swój temat i od razu mam wyniki. Nie muszę oglądać 10 filmów na YouTube, żeby coś zrozumieć, więc oszczędzam swój czas. Po prostu polecam!

Kuba T

użytkownik Androida

W szkole byłem bardzo kiepski z matematyki, ale dzięki tej aplikacji radzę sobie teraz lepiej. Jestem bardzo wdzięczny, że ją stworzyliście.

Kriss

użytkownik Androida

Korzystam z Knowunity od ponad roku i jest mega! Najlepsze opcje z tej apki: ⭐️ Gotowe notatki ⭐️ Spersonalizowane treści ⭐️ Dostęp do chatu GPT W WERSJI SZKOLNEJ ⭐️ Konwersacje z innymi uczniami 🤍 NAUKA WRESZCIE NIE JEST NUDNA 🤍

Gosia

użytkowniczka Android

Bardzo lubię aplikację Knowunity, ponieważ pomaga mi w nauce. Odkąd ją mam moje oceny się poprawiają :)

Sara

użytkowniczka iOS

Aplikacja jest niezawodna! Polecam 👍💙

Krzysztof

użytkownik Android

Bardzo fajna aplikacja. Pomaga przygotować się do sprawdzianu, kartkówki lub odpowiedzi ustnej.

Oliwia

użytkowniczka iOS

 

Historia

1009

21 lis 2025

9 strony

Historia i Kultura Starożytnej Grecji

user profile picture

Vanessa

@anessa_qxhb

Poznajecie dziś starożytną Grecję - cywilizację, która wpłynęła na praktycznie wszystko, co znamy z europejskiej kultury. Grecy wynaleźli demokrację, teatr, filozofię i sport olimpijski, a ich historie wojen i podbojów brzmią jak najlepsze filmy akcji.

S
T A
R
0 2
T
N
A
G
R
د
JA
KOLEBKA CYWILIZACJI EUROPEJSRIET
narodziny cywilizacji greckiej
Starożytni Grecy nazywali siebie Hellenami, a ter

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkęTo nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Narodziny cywilizacji greckiej

Starożytni Grecy nazywali siebie Hellenami, a swoje tereny Helladą - od imienia legendarnego przodka Hellena. Nie tworzyli jednego wielkiego państwa, ale łączyli się w razie potrzeby, tworząc niesamowicie silną cywilizację.

Położenie geograficzne obejmowało południową część Półwyspu Bałkańskiego, wybrzeże Azji Mniejszej i wyspy na morzach Egejskim, Jońskim i Kretyńskim. Górzysty teren oznaczał słabo rozwinięte rolnictwo, ale za to Grecy stali się mistrzami handlu i żeglarstwa.

Najważniejszą formą organizacji było polis - miasto-państwo obejmujące miasto i okoliczne tereny wiejskie. Centrum każdego polis stanowiła agora - centralny plac, gdzie działo się wszystko, co ważne. Najważniejszymi organami były zgromadzenie ludowe tylkomęz˙czyzˊniobywateletylko mężczyźni-obywatele i rada, która przygotowywała sprawy do głosowania.

🏛️ Ciekawostka: W VIII w. p.n.e. istniało około 850 polis - wyobraź sobie 850 mini-państw na terenie dzisiejszej Grecji!

S
T A
R
0 2
T
N
A
G
R
د
JA
KOLEBKA CYWILIZACJI EUROPEJSRIET
narodziny cywilizacji greckiej
Starożytni Grecy nazywali siebie Hellenami, a ter

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkęTo nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Najważniejsze polis i wielka kolonizacja

Najsławniejsze greckie polis to Ateny, Sparta, Teby, Korynt, Milet i Syrakuzy. Każde miało swój charakter i jeden z trzech ustrojów: monarchię (rządy jednej osoby), oligarchię (rządy najbogatszych) lub demokrację (rządy ludu).

Wielka kolonizacja grecka VIIIVIw.p.n.e.VIII-VI w. p.n.e. to prawdziwa ekspansja! Przyczyny były proste - walki o władzę, głód ziemi i przeludnienie zmusiły Greków do szukania szczęścia gdzie indziej. Zasiedlali wybrzeża Morza Śródziemnego i Czarnego, zakładając kolonie na polecenie macierzystych polis zwanych metropoliami.

Skutki były spektakularne - rozkwit handlu, kontakty z innymi ludami i przejęcie ich osiągnięć (jak pismo alfabetyczne). Kolonizacja miała charakter planowy - na czele kolonistów stał oikites, przywódca wyznaczony przez macierzyste polis.

Zapamiętaj: Grecy tworzyli nie tylko kolonie, ale też faktorie handlowe - małe osady do wymiany towarów z lokalną ludnością!

S
T A
R
0 2
T
N
A
G
R
د
JA
KOLEBKA CYWILIZACJI EUROPEJSRIET
narodziny cywilizacji greckiej
Starożytni Grecy nazywali siebie Hellenami, a ter

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkęTo nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Sparta - państwo wojowników

Sparta powstała w IX w. p.n.e. na żyznych terenach Peloponezu nad rzeką Eurotas. To największe greckie polis, które utworzyło Związek Peloponeski - sojusz prawie wszystkich polis półwyspu.

Ustrój polityczny Sparty określała Wielka Rhetra (VII w. p.n.e.), przypisywana legendarnemu Likurgowi. Władzę sprawowali: 2 królów (dowodzenie armią), Rada Starszych - Geruzja (28 mężczyzn powyżej 60 lat), Zgromadzenie Ludowe - Apella (Spartiaci powyżej 30 lat) i 5 eforów (nadzór nad królami).

Społeczeństwo Sparty dzieliło się na trzy grupy: Spartiaci (pełnoprawni obywatele żyjący z ziemi państwowej), periojkowie (ludność wolna bez praw obywatelskich, zajmująca się handlem i rzemiosłem) i heloci (niewolnicy uprawiający ziemię Spartiatów).

⚔️ Ważne: Sparta wprowadzała surowy system wychowania agoge - życie całkowicie podporządkowane czynnościom wojskowym!

S
T A
R
0 2
T
N
A
G
R
د
JA
KOLEBKA CYWILIZACJI EUROPEJSRIET
narodziny cywilizacji greckiej
Starożytni Grecy nazywali siebie Hellenami, a ter

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkęTo nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Ateny - kolebka demokracji

Ateny przeszły przez serię reform, które ukształtowały demokrację ateńską. Drakon (621 p.n.e.) uporządkował system karny, Solon (594 p.n.e.) zmniejszył długi i powołał radę czterstu, Klejstenes 508507p.n.e.508-507 p.n.e. utworzył radę pięciuset, a Perykles 462450p.n.e.462-450 p.n.e. wprowadził wynagrodzenie dla urzędników.

Wychowanie spartańskie było bezwzględne - system agoge obejmował kolejne etapy życia od 6/7 roku życia aż do 30 lat. Chłopcy byli zabierani od rodzin i wychowywani kolektywnie, ucząc się przede wszystkim sztuki wojennej.

Ateny i Sparta reprezentowały dwa przeciwstawne modele - demokrację versus oligarchię, kulturę versus militaryzm. Ten kontrast doprowadzi później do wielkiego konfliktu.

🏛️ Pamiętaj: Ateny to miejsce narodzin demokracji, ale pamiętaj - prawa polityczne mieli tylko mężczyźni-obywatele, nie kobiety czy niewolnicy!

S
T A
R
0 2
T
N
A
G
R
د
JA
KOLEBKA CYWILIZACJI EUROPEJSRIET
narodziny cywilizacji greckiej
Starożytni Grecy nazywali siebie Hellenami, a ter

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkęTo nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Wojny grecko-perskie

Persowie z terenów dzisiejszego Iranu stworzyli w VI w. p.n.e. olbrzymie Imperium Achemenidów. Przyczyny wojen grecko-perskich to wzrost potęgi Persji, narzucenie władzy greckim koloniom w Azji Mniejszej i powstanie jońskie (499 p.n.e.) - zryw kolonii przeciwko Persom.

Pierwsza wojna grecko-perska zakończyła się spektakularnym zwycięstwem - bitwa pod Maratonem (490 p.n.e.), gdzie Ateńczycy pod dowództwem Miltiadesa zatrzymali ofensywę perską Dariusza I.

Druga wojna grecko-perska 480449p.n.e.480-449 p.n.e. była jeszcze bardziej dramatyczna. Kserkses, syn Dariusza, przeprowadził ofensywę lądową i morską. Kluczowe bitwy to: Termopile (porażka Greków z heroiczną śmiercią króla Sparty Leonidasa), Salamina (zwycięstwo morskie Greków), Plateje i Mykale (zwycięstwa greckie).

Ciekawostka: Grecy utworzyli Związek Helleński (481 r. p.n.e.) - sojusz Aten i Sparty przeciwko Persom oraz Związek Morski (478 r. p.n.e.) zdominowany przez Ateny!

S
T A
R
0 2
T
N
A
G
R
د
JA
KOLEBKA CYWILIZACJI EUROPEJSRIET
narodziny cywilizacji greckiej
Starożytni Grecy nazywali siebie Hellenami, a ter

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkęTo nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Wojna peloponeska i religia

Skutki wojen grecko-perskich: pokój Kalliasa (449 r. p.n.e.) zatrzymał ekspansję perską, ale wzrósł konflikt między Atenami a Spartą o wpływy w Helladzie. Wojna peloponeska 431404p.n.e.431-404 p.n.e. trwała 27 lat i objęła prawie całą Grecję - Ateny dominowały na morzu, Sparta na lądzie.

Skutki były tragiczne - spadek znaczenia Aten, osłabienie gospodarcze polis i spadek liczby ludności. Grecja nigdy nie odzyskała dawnej potęgi.

Religia Hellenów miała charakter politeistyczny - wierzyli w 12 bogów olimpijskich. Najważniejsi to Zeus (władca Olimpu z piorunem), Atena (wojna i mądrość), Afrodyta (piękno i miłość), Apollo (muzyka i sztuka), Posejdon (morza z trójzębem) i Hera (płodność).

🏛️ Zapamiętaj: Bogowie byli bohaterami mitów, które tłumaczyły zjawiska przyrodnicze. Kult obejmował składanie darów, igrzyska i wyrocznie, szczególnie słynną Delficką!

S
T A
R
0 2
T
N
A
G
R
د
JA
KOLEBKA CYWILIZACJI EUROPEJSRIET
narodziny cywilizacji greckiej
Starożytni Grecy nazywali siebie Hellenami, a ter

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkęTo nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Kultura grecka

Okresy kultury greckiej: archaiczny (wielka kolonizacja), klasyczny (V w. p.n.e.) i hellenistyczny (od 323 r. p.n.e.). Literatura rozpoczęła się w VIII w. p.n.e. głównymi gatunkami - epika, liryka i dramat.

Wielcy autorzy to Homer ("Iliada" i "Odyseja"), Herodot ("Dzieje") i Tukidydes ("Wojna peloponeska"). Teatr powstał w VI w. p.n.e. z kultu Dionizosa - tworzyli tragedie i komedie Ajschylos, Sofokles i Euripides. Aktorami byli wyłącznie mężczyźni!

Architektura - budowle z kamienia od VII w. p.n.e., najsławniejszy Partenon na ateńskim Akropolu. Trzy porządki architektoniczne: dorycki, joński i koryncki. Rzeźba dążyła do idealnych proporcji ciała - mistrzowie Fidiasz i Myron.

🏃 Sport: W 776 r. p.n.e. odbyły się pierwsze igrzyska olimpijskie! Treningi odbywały się w gimnazjonach - ośrodkach sportowych.

S
T A
R
0 2
T
N
A
G
R
د
JA
KOLEBKA CYWILIZACJI EUROPEJSRIET
narodziny cywilizacji greckiej
Starożytni Grecy nazywali siebie Hellenami, a ter

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkęTo nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Filozofia grecka

Filozofia grecka zrewolucjonizowała myślenie o świecie. Tales z Miletu twierdził, że podstawą życia jest woda, Heraklit z Efezu głosił, że "wszystko płynie", a Demokryt z Abdery odkrył, że świat składa się z atomów.

Pitagoras z Samos uważał, że istotą wszechrzeczy są liczby (i odkrył słynne twierdzenie!). Sokrates powiedział: "wiem, że nic nie wiem" i uczył przez zadawanie pytań. Platon stworzył teorię idei - świat jest odbiciem doskonałych wzorców.

Największy z wszystkich - Arystoteles - uważał, że istnieje tylko świat materialny i stworzył podstawy logiki. To nauczyciel Aleksandra Wielkiego!

🤔 Ciekawostka: Greccy filozofowie jako pierwsi próbowali wyjaśnić świat rozumem, a nie tylko mitami i wierzeniami religijnymi!

S
T A
R
0 2
T
N
A
G
R
د
JA
KOLEBKA CYWILIZACJI EUROPEJSRIET
narodziny cywilizacji greckiej
Starożytni Grecy nazywali siebie Hellenami, a ter

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkęTo nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Imperium Aleksandra Wielkiego

Macedonia leżała na północ od Grecji. Filip II Macedoński zreorganizował armię, tworząc falangę wyposażoną w długie kopie - sarisy, oraz elitarną ciężką jazdę hetajrów. Po zwycięstwie pod Cheroneą (338 r. p.n.e.) utworzył Związek Koryncki, zdominowany przez Macedonię.

Po śmierci Filipa władzę przejął jego syn - Aleksander III Wielki (Macedoński), uczeń Arystotelesa. Ten genialny młody król rozpoczął wojnę z Persją, odnosząc spektakularne zwycięstwa: Granikos (334 r. p.n.e.), Issos (333 r. p.n.e.) i Gaugamela (331 r. p.n.e.).

Wyprawa do Indii zakończyła się zwycięstwem pod rzeką Hydaspes (326 r. p.n.e.), ale żołnierze odmówili dalszej służby. Aleksander stworzył największe imperium starożytności, ale zmarł w wieku 32 lat, nie pozostawiając jasnej sukcesji.

👑 Niezwykły fakt: Aleksander pokonał Imperium Perskie w zaledwie kilka lat i stworzył państwo rozciągające się od Egiptu po Indie!

Myśleliśmy, że nigdy nie zapytasz...

Czym jest Towarzysz AI z Knowunity?

Nasz asystent AI jest specjalnie dostosowany do potrzeb uczniów. W oparciu o miliony treści, które mamy na platformie, możemy udzielać uczniom naprawdę znaczących i trafnych odpowiedzi. Ale nie chodzi tylko o odpowiedzi, towarzysz prowadzi również uczniów przez codzienne wyzwania związane z nauką, ze spersonalizowanymi planami nauki, quizami lub treściami na czacie i 100% personalizacją opartą na umiejętnościach i rozwoju uczniów.

Gdzie mogę pobrać aplikację Knowunity?

Aplikację możesz pobrać z Google Play i Apple Store.

Czy aplikacja Knowunity naprawdę jest darmowa?

Tak, masz całkowicie darmowy dostęp do wszystkich notatek w aplikacji, możesz w każdej chwili rozmawiać z Ekspertami lub ich obserwować. Możesz użyć punktów, aby odblokować pewne funkcje w aplikacji, które również możesz otrzymać za darmo. Dodatkowo oferujemy usługę Knowunity Premium, która pozwala na odblokowanie większej liczby funkcji.

22

Inteligentne Narzędzia NOWE

Przekształć te notatki w: ✓ 50+ Pytań Testowych ✓ Interaktywne Fiszki ✓ Pełny Egzamin Próbny ✓ Plany Eseju

Egzamin Próbny
Quiz
Fiszki
Esej

Podobne notatki

Igrzyska Olimpijskie i Teatr

Odkryj znaczenie igrzysk olimpijskich i teatru w starożytnej Grecji. Dowiedz się o ceremoniach ku czci Zeusa, konkurencjach sportowych oraz ewolucji teatru, w tym tragedii i komedii. Notatka oparta na podręczniku Historia 5 (WSiP, 2018).

HistoriaHistoria
8

Historia Grecji Antycznej

Zgłębiaj historię starożytnej Grecji, w tym kluczowe wydarzenia takie jak wojna peloponeska, rozwój demokracji ateńskiej oraz wpływ Aleksandra Wielkiego. Notatka obejmuje również struktury społeczne, filozofię oraz kulturę grecką. Idealna do nauki i przygotowań do egzaminów.

HistoriaHistoria
1

Kultura Grecka i Igrzyska

Odkryj kluczowe aspekty kultury greckiej, w tym teatr, filozofię oraz igrzyska olimpijskie. Dowiedz się o twórcach tragedii, takich jak Sofokles i Ajschylos, oraz o znaczeniu igrzysk ku czci Zeusa. Zawiera informacje o amfiteatrach, Homerze i wielkich myślicielach, takich jak Sokrates i Arystoteles. Typ: podsumowanie.

HistoriaHistoria
8

Kultura i Teatr Grecji

Odkryj fascynujący świat starożytnej Grecji, gdzie religia, teatr i igrzyska olimpijskie kształtowały życie społeczne. Dowiedz się o roli Dionizosa, znaczeniu amfiteatrów oraz wpływie polis, takich jak Ateny i Sparta, na rozwój kultury greckiej. Idealne dla uczniów zainteresowanych historią i cywilizacją grecką.

HistoriaHistoria
8

Wojny Grecko-Perskie i Peloponeska

Zanurz się w kluczowe wydarzenia w historii starożytnej Grecji, w tym wojny grecko-perskie oraz wojnę peloponeską. Dowiedz się o przyczynach, przebiegu i skutkach tych konfliktów, które ukształtowały losy greckich poleis. Odkryj rolę Kserksesa, Leonidasa, Temistoklesa oraz znaczenie bitew pod Maratonem, Termopilami i Salaminą. Idealne dla studentów historii i miłośników starożytnej cywilizacji.

HistoriaHistoria
1

Społeczeństwo Hellady

Zgłębiaj historię Hellady i jej mieszkańców w tej szczegółowej notatce. Dowiedz się o strukturze społecznej, systemach politycznych, kolonizacji oraz codziennym życiu w starożytnej Grecji. Idealne dla studentów historii i kultury greckiej. Typ: podsumowanie.

HistoriaHistoria
1

Nie ma nic odpowiedniego? Sprawdź inne przedmioty.

Zobacz, co mówią o nas nasi użytkownicy. Pokochali nas — pokochasz też i Ty.

4.9/5

App Store

4.8/5

Google Play

Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze przemyślana. Do tej pory znalazłem wszystko, czego szukałem i mogłem się wiele nauczyć z innych notatek! Na pewno wykorzystam aplikację do pomocy przy robieniu prac domowych! No i oczywiście bardzo pomaga też jako inspiracja do robienia swoich notatek.

Stefan S

użytkownik iOS

Ta aplikacja jest naprawdę świetna. Jest tak wiele notatek i pomocnych informacji [...]. Moim problematycznym przedmiotem jest język niemiecki, a w aplikacji jest w czym wybierać. Dzięki tej aplikacji poprawiłam swój niemiecki. Polecam ją każdemu.

Samantha Klich

użytkownik Androida

Wow, jestem w szoku. Właśnie wypróbowałam aplikację, ponieważ widziałam ją kilka razy reklamowaną na TikToku jestem absolutnie w szoku. Ta aplikacja jest POMOCĄ, której potrzebujesz w szkole i przede wszystkim oferuje tak wiele rzeczy jak notatki czy streszczenia, które są BARDZO pomocne w moim przypadku.

Anna

użytkownik iOS

Kocham tę aplikację! Pomaga mi w zadaniach domowych, motywuje mnie i polepsza mi dzień. Dzięki tej aplikacji moje oceny się poprawiły. Lepszej aplikacji nie znajdę!🩷

Patrycja

użytkowniczka iOS

Super aplikacja! Ma odpowiedzi na wszystkie zadania. Testuję ją od paru miesięcy i jest po prostu perfekcyjna.

Szymon

użytkownik Android

Super aplikacja do nauki i sprawdzania wiedzy. Można znaleźć notatki z WSZYSTKICH przedmiotów. Polecam tym, którzy celują w oceny 5 i 6 😄​

Szymon

użytkownik iOS

Aplikacja jest po prostu świetna! Wystarczy, że wpiszę w pasku wyszukiwania swój temat i od razu mam wyniki. Nie muszę oglądać 10 filmów na YouTube, żeby coś zrozumieć, więc oszczędzam swój czas. Po prostu polecam!

Kuba T

użytkownik Androida

W szkole byłem bardzo kiepski z matematyki, ale dzięki tej aplikacji radzę sobie teraz lepiej. Jestem bardzo wdzięczny, że ją stworzyliście.

Kriss

użytkownik Androida

Korzystam z Knowunity od ponad roku i jest mega! Najlepsze opcje z tej apki: ⭐️ Gotowe notatki ⭐️ Spersonalizowane treści ⭐️ Dostęp do chatu GPT W WERSJI SZKOLNEJ ⭐️ Konwersacje z innymi uczniami 🤍 NAUKA WRESZCIE NIE JEST NUDNA 🤍

Gosia

użytkowniczka Android

Bardzo lubię aplikację Knowunity, ponieważ pomaga mi w nauce. Odkąd ją mam moje oceny się poprawiają :)

Sara

użytkowniczka iOS

Aplikacja jest niezawodna! Polecam 👍💙

Krzysztof

użytkownik Android

Bardzo fajna aplikacja. Pomaga przygotować się do sprawdzianu, kartkówki lub odpowiedzi ustnej.

Oliwia

użytkowniczka iOS

Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze przemyślana. Do tej pory znalazłem wszystko, czego szukałem i mogłem się wiele nauczyć z innych notatek! Na pewno wykorzystam aplikację do pomocy przy robieniu prac domowych! No i oczywiście bardzo pomaga też jako inspiracja do robienia swoich notatek.

Stefan S

użytkownik iOS

Ta aplikacja jest naprawdę świetna. Jest tak wiele notatek i pomocnych informacji [...]. Moim problematycznym przedmiotem jest język niemiecki, a w aplikacji jest w czym wybierać. Dzięki tej aplikacji poprawiłam swój niemiecki. Polecam ją każdemu.

Samantha Klich

użytkownik Androida

Wow, jestem w szoku. Właśnie wypróbowałam aplikację, ponieważ widziałam ją kilka razy reklamowaną na TikToku jestem absolutnie w szoku. Ta aplikacja jest POMOCĄ, której potrzebujesz w szkole i przede wszystkim oferuje tak wiele rzeczy jak notatki czy streszczenia, które są BARDZO pomocne w moim przypadku.

Anna

użytkownik iOS

Kocham tę aplikację! Pomaga mi w zadaniach domowych, motywuje mnie i polepsza mi dzień. Dzięki tej aplikacji moje oceny się poprawiły. Lepszej aplikacji nie znajdę!🩷

Patrycja

użytkowniczka iOS

Super aplikacja! Ma odpowiedzi na wszystkie zadania. Testuję ją od paru miesięcy i jest po prostu perfekcyjna.

Szymon

użytkownik Android

Super aplikacja do nauki i sprawdzania wiedzy. Można znaleźć notatki z WSZYSTKICH przedmiotów. Polecam tym, którzy celują w oceny 5 i 6 😄​

Szymon

użytkownik iOS

Aplikacja jest po prostu świetna! Wystarczy, że wpiszę w pasku wyszukiwania swój temat i od razu mam wyniki. Nie muszę oglądać 10 filmów na YouTube, żeby coś zrozumieć, więc oszczędzam swój czas. Po prostu polecam!

Kuba T

użytkownik Androida

W szkole byłem bardzo kiepski z matematyki, ale dzięki tej aplikacji radzę sobie teraz lepiej. Jestem bardzo wdzięczny, że ją stworzyliście.

Kriss

użytkownik Androida

Korzystam z Knowunity od ponad roku i jest mega! Najlepsze opcje z tej apki: ⭐️ Gotowe notatki ⭐️ Spersonalizowane treści ⭐️ Dostęp do chatu GPT W WERSJI SZKOLNEJ ⭐️ Konwersacje z innymi uczniami 🤍 NAUKA WRESZCIE NIE JEST NUDNA 🤍

Gosia

użytkowniczka Android

Bardzo lubię aplikację Knowunity, ponieważ pomaga mi w nauce. Odkąd ją mam moje oceny się poprawiają :)

Sara

użytkowniczka iOS

Aplikacja jest niezawodna! Polecam 👍💙

Krzysztof

użytkownik Android

Bardzo fajna aplikacja. Pomaga przygotować się do sprawdzianu, kartkówki lub odpowiedzi ustnej.

Oliwia

użytkowniczka iOS