Tajne stowarzyszenia przeciwko systemowi wiedeńskiemu
Kongres wiedeński ustanowił nowy porządek w Europie po wojnach napoleońskich, jednak wkrótce pojawiły się ruchy sprzeciwiające się jego postanowieniom. Trzy główne tajne stowarzyszenia, które powstały w tym okresie to karbonariusze, burszowie i dekabryści.
Vocabulary: Karbonariusze - członkowie tajnego włoskiego stowarzyszenia działającego przeciwko siłom okupacyjnym w okresie wojen napoleońskich.
Karbonariusze działali we Włoszech, dążąc do zjednoczenia kraju i wyzwolenia spod obcej dominacji. Organizowali spotkania w kopalniach węgla, co było źródłem ich nazwy. Ich liderem był Luigi Minichini, który po upadku ruchu założył organizację Młode Włochy.
Highlight: Austriacy aktywnie zwalczali powstania karbonariuszy, obawiając się utraty swoich włoskich posiadłości.
Burszowie to niemieckie związki studenckie, które cieszyły się poparciem liberałów. Młodzi ludzie skupieni w tych organizacjach opowiadali się za zjednoczeniem Niemiec i likwidacją absolutyzmu.
Definition: Dekabryści - grupa rosyjskich spiskowców wywodzących się ze sfer szlacheckich, występujących przeciwko samodzierżawiu carskiemu i prawu pańszczyźnianemu.
Dekabryści dążyli do wprowadzenia w Rosji reform na wzór zachodni. Ich celem było ustanowienie monarchii parlamentarnej lub konstytucyjnej. Powstanie dekabrystów zostało stłumione przez cara Mikołaja I, a jego uczestnicy zesłani na Syberię.
Example: Powstanie dekabrystów w 1825 roku było próbą przejęcia władzy i wprowadzenia zmian ustrojowych w Rosji.
Wszystkie te ruchy łączyło dążenie do zmian politycznych i społecznych, sprzeciw wobec absolutyzmu oraz pragnienie zjednoczenia narodowego. Ich działalność, choć ostatecznie stłumiona, przyczyniła się do kształtowania świadomości narodowej i dążeń wolnościowych w Europie XIX wieku.