Atak Niemiec na ZSRS i kluczowe bitwy
Niemcy uderzyły na Związek Radziecki 22 czerwca 1941 roku, realizując tzw. plan "Barbarossa". Główne przyczyny ataku to wieloletnie niemieckie plany podboju wschodniej Europy oraz przekonanie Hitlera o nieprzygotowaniu ZSRS do obrony. Niemcy obawiali się też, że Stalin sam może zaatakować w przyszłości.
Niemiecka ofensywa przebiegała w trzech głównych kierunkach. Armia Północ ruszyła na kraje nadbałtyckie, Armia Środkowa zmierzała w kierunku Moskwy, a Armia Południe miała za cel podbój Ukrainy. Początkowo wojska niemieckie szybko posuwały się naprzód.
Dwie najważniejsze bitwy tego frontu rozegrały się o Leningrad i Stalingrad. Leningrad był oblegany przez 4 lata, ale Niemcom nigdy nie udało się go zdobyć. Walki o Stalingrad były niezwykle zacięte - Stalin nie chciał oddać miasta noszącego jego imię. Bitwa pod Stalingradem zakończyła się 2 lutego 1943 roku klęską Niemców i stała się punktem zwrotnym na froncie wschodnim.
Warto wiedzieć! Rosjanie nazywają wojnę z III Rzeszą "Wielką wojną ojczyźnianą". W jej trakcie USA wspierały ZSRS dostawami sprzętu i żywności w ramach programu Lend-Lease (system pożyczek dla krajów walczących z Hitlerem).
Ludność ZSRS początkowo miała zróżnicowany stosunek do najeźdźców. Część mieszkańców, zwłaszcza z terenów wcześniej okupowanych przez Sowietów, była gotowa współpracować z Niemcami. Jednak brutalna polityka okupacyjna, terror i masowe zbrodnie szybko sprawiły, że większość obywateli ZSRS stała się wroga wobec niemieckich najeźdźców.
Kluczowe postacie tego frontu to Gieorgij Żukow - wybitny radziecki generał, który dowodził m.in. obroną Stalingradu, oraz Friedrich von Paulus - niemiecki dowódca, który po klęsce pod Stalingradem trafił do radzieckiej niewoli w 1943 roku.