Początki jednoczenia Włoch

Proces zjednoczenia Włoch, znany jako Risorgimento, rozpoczął się w połowie XIX wieku i był napędzany przez nastroje niepodległościowe, które nasiliły się po Wiośnie Ludów $1848$ i wojnie krymskiej $1853-1856$.

Definition: Risorgimento - ruch dążący do utworzenia niepodległych, zjednoczonych Włoch i budzenia świadomości narodowej wśród Włochów.

Główne przeszkody w zjednoczeniu Włoch obejmowały:

• Rozdrobnienie polityczne Półwyspu Apenińskiego
• Sprzeczne interesy gospodarcze różnych regionów
• Brak tradycji zjednoczonego państwa
• Opór Austrii, która kontrolowała znaczne terytoria włoskie

Kluczową rolę w procesie zjednoczenia odegrało Królestwo Sardynii $Piemont$, które:

• Przewodziło walce przeciwko Austrii podczas Wiosny Ludów
• Wprowadziło konstytucję w 1848 roku, gwarantując swobody obywatelskie
• Rozwijało gospodarkę, wspierając przemysł, rolnictwo i handel

Highlight: Camillo Cavour, premier Królestwa Sardynii, był głównym architektem planu zjednoczenia północnych Włoch pod patronatem króla Wiktora Emanuela II.

Quote: Cavour stwierdził: "Różnice między zacofanym Południem a szybko rozwijającą się Północą są zbyt duże, aby można było zjednoczyć całe Włochy od razu."

Zjednoczenie Włoch - kluczowe wydarzenia

Proces zjednoczenia Włoch przyspieszył w latach 1859-1870, obejmując serię konfliktów i działań dyplomatycznych.

1. Wojna z Austrią $1859$: Przyczyna: niepokój Austrii wzrostem znaczenia Królestwa Sardynii Przebieg: bitwy pod Magentą i Solferino zakończone zwycięstwem Francji i Sardynii Skutki: Piemont odzyskuje Lombardię

Example: Bitwa pod Solferino w 1859 roku była jedną z najkrwawszych bitew XIX wieku i zainspirowała utworzenie Czerwonego Krzyża.

2. Powstania we Włoszech $1860$: Obalenie monarchii w Toskanii, Parmie i Modenie Przyłączenie tych terytoriów do Królestwa Sardynii w wyniku plebiscytów Ograniczenie Państwa Kościelnego do Rzymu
3. Wyprawa "tysiąca czerwonych koszul" $1860$: Dowodzona przez Giuseppe Garibaldiego Opanowanie Sycylii, a następnie Kalabrii i Neapolu Przyłączenie się armii piemonckiej i zdobycie Neapolu

Highlight: Giuseppe Garibaldi, mimo że był zwolennikiem republiki, poparł ideę zjednoczenia Włoch pod monarchią Wiktora Emanuela II.

Powstanie Królestwa Włoch i jego konsolidacja

17 marca 1861 roku pierwszy ogólnowłoski parlament ogłosił powstanie Królestwa Włoch. To wydarzenie stanowiło kulminację procesu zjednoczeniowego, choć nie oznaczało jeszcze pełnej integracji wszystkich terytoriów włoskich.

Kluczowe aspekty nowego państwa:

• Królem Włoch został Wiktor Emanuel II
• Pierwszym premierem mianowano Camillo Cavoura
• Konstytucja oparta na modelu sardyńskim
• Stolica początkowo w Turynie, później przeniesiona do Florencji

Vocabulary: Plebiscyt - forma głosowania powszechnego, w którym obywatele wyrażają swoją wolę w konkretnej sprawie.

Proces zjednoczenia Włoch nie zakończył się w 1861 roku. Dwa kluczowe terytoria pozostawały poza granicami nowego królestwa:

1. Wenecja - odzyskana w 1866 roku: Włochy wsparły Prusy w wojnie przeciwko Austrii Po klęsce Austrii, Wenecja została przyłączona do Królestwa Włoch
2. Rzym - włączony do Królestwa Włoch w 1870 roku: Zajęcie Rzymu nastąpiło po wycofaniu wojsk francuskich chroniących Państwo Kościelne Rzym stał się stolicą zjednoczonego Królestwa Włoch

Highlight: Zjednoczenie Włoch było procesem, który trwał ponad dekadę i wymagał zarówno działań militarnych, jak i dyplomatycznych.

Podsumowanie: od wojny krymskiej do zjednoczenia Włoch

Okres od wojny krymskiej do zjednoczenia Włoch był czasem znaczących przemian w Europie, które wpłynęły na układ sił między mocarstwami i doprowadziły do powstania nowego państwa na mapie kontynentu.

Kluczowe punkty:

1. Wojna krymska osłabiła pozycję Rosji i wzmocniła Wielką Brytanię oraz Francję.
2. Zjednoczenie Włoch było procesem stopniowym, kierowanym głównie przez Królestwo Sardynii.
3. Camillo Cavour i Giuseppe Garibaldi odegrali kluczowe role w procesie jednoczenia Włoch.
4. Powstanie Królestwa Włoch w 1861 roku nie zakończyło procesu zjednoczenia - Wenecja i Rzym zostały przyłączone później.

Highlight: Zarówno wojna krymska, jak i zjednoczenie Włoch przyczyniły się do wzrostu nastrojów nacjonalistycznych w Europie i wpłynęły na kształtowanie się nowoczesnych państw narodowych.

Te wydarzenia stanowią ważny kontekst dla zrozumienia późniejszych procesów politycznych w Europie, w tym zjednoczenia Niemiec i narastających napięć, które doprowadziły do I wojny światowej.

Utworzenie Królestwa Włoch

Kiedy zjednoczono Włochy? Królestwo Włoch powstało oficjalnie w 1861 roku.

Highlight: Pierwszym królem zjednoczonych Włoch został Wiktor Emanuel II, a premierem Camillo Cavour.

Example: Wenecja została przyłączona w 1866 roku podczas wojny prusko-austriackiej, a Rzym w 1870 roku.

Wojna krymska - przyczyny, przebieg i skutki

Wojna krymska była konfliktem, który wybuchł w 1853 roku między Rosją a Imperium Osmańskim, do którego później dołączyły Wielka Brytania, Francja i Królestwo Sardynii. Konflikt ten miał głębokie korzenie w polityce międzynarodowej XIX wieku.

Highlight: Przyczyny wojny krymskiej obejmowały ekspansjonistyczne ambicje Rosji na Bałkanach i nad Morzem Czarnym oraz jej dążenie do opieki nad świętymi miejscami chrześcijan w Palestynie.

Przebieg wojny krymskiej charakteryzował się kilkoma kluczowymi wydarzeniami:

1. Opanowanie Krymu przez siły brytyjskie i francuskie
2. Oblężenie i zdobycie twierdzy Sewastopol w 1855 roku
3. Śmierć cara Mikołaja I i wstąpienie na tron Aleksandra II

Vocabulary: Panslawizm - ideologia głosząca jedność wszystkich Słowian pod przywództwem Rosji.

Skutki wojny krymskiej były dalekosiężne i wpłynęły na układ sił w Europie:

• Demilitaryzacja Morza Czarnego
• Autonomia dla Serbii, Mołdawii i Wołoszczyzny
• Wzmocnienie pozycji Wielkiej Brytanii i Francji
• Rozpoczęcie reform wewnętrznych w Rosji $tzw. "odwilż posewastopolska"$

Example: Jednym z przykładów zacofania Rosji podczas wojny krymskiej był transport wojsk, który odbywał się wozami konnymi i trwał miesiące, podczas gdy siły brytyjskie i francuskie poruszały się szybciej drogą morską.