Persja
Wojny grecko-perskie to konflikt, w którym Persja, obejmując tereny dzisiejszego Iraku, odgrywała główną rolę. Pojawienie się Persów na scenie międzynarodowej miało miejsce między VII a VIII wiekiem przed naszą erą. Pierwszym władcą Persji był dynastyczny Achemen, a w VI w. p.n.e. do władzy doszedł Cyrus Wielki, który dotarł prawie do Indusu. Następnie Dariusz Wielki sprawował rządy aż po samą rzekę Indus.
Organizacja państwa i armia perska
Władcy perscy, zwani "Królami Królów", prowadzili tolerancyjną politykę wobec innych religii, ale pod warunkiem, że płacili daniny. W swoich decyzjach posługiwali się dokumentem prawa, ujednolicili system miar i wag, oraz podzielili państwo na jednostki administracyjne zwane satrapiami. Stolicą Persji było miasto Suza, a armia perska składała się z różnych jednostek: Nieśmiertelnych, piechoty, floty i "uszu królewskich" - służby, donosicieli i informatorów.
Przyczyny wojen Grecko-Perskich
Wojny grecko-perskie miały swoje korzenie w coraz większych obciążeniach polis daninami. W 500 p.n.e. wybuchło powstanie w Jonii, które Persowie stłumili, a Grecy wspierali buntowników.
Przebieg wojen i najważniejsze bitwy
W roku 480 p.n.e. Dariusz I zorganizował atak na Ateny, a następnie doszło do bitwy pod Maratonem, gdzie zwycięstwo odnieśli Ateńczycy. Kolejnym etapem wojen grecko-perskich był rok 480 p.n.e., kiedy miała miejsce bitwa pod Termopilami, gdzie Persom udało się otworzyć drogę do Aten. Następnie, w roku 479 p.n.e., odbyła się bitwa pod Platejami, gdzie dowodził Pauzaniasz. Zwycięstwo Ateńczyków doprowadziło do utworzenia związku morskiego, którego celem było pokonanie Persów.
Skutki wojen grecko-perskich
Wojskowe i morskie bitwy przyniosły efekty, a pokój Kalliassa w 449 r. p.n.e. zakończył wojny grecko-perskie. Następstwem tych wydarzeń była jednak znaczna rywalizacja pomiędzy Atenami i Spartą, która przybierała postać wojny peloponeskiej. Większość polis poparła Ateny, jednak Sparta ostatecznie wygrała.
