NATO i Układ Warszawski
Napięcie między Wschodem a Zachodem doprowadziło do utworzenia dwóch przeciwstawnych sojuszy wojskowych. W 1949 roku powstało NATO (Pakt Północnoatlantycki), skupiające USA, Kanadę i 10 państw europejskich, do którego w 1955 roku dołączyła RFN. W odpowiedzi 14 maja 1955 roku utworzono Układ Warszawski z udziałem ZSRR i 7 komunistycznych państw Europy.
Mieszkańcy bloku wschodniego próbowali walczyć o swoje prawa. W czerwcu 1953 roku w Berlinie Wschodnim wybuchło powstanie robotnicze, spowodowane podniesieniem norm produkcyjnych o 10%. Zostało ono brutalnie stłumione przez wojska sowieckie, co umocniło władzę komunistyczną w NRD.
Po śmierci Józefa Stalina (5 marca 1953) rozpoczęła się walka o władzę w ZSRR. Wygrał ją Nikita Chruszczow, który rozpoczął proces destalinizacji - stopniowego odchodzenia od najbrutalniejszych form reżimu. Ogłoszono amnestię, zwiększono nakłady na przemysł lekki i wprowadzono udogodnienia dla rolników.
Pamiętaj! Punktem przełomowym procesu destalinizacji był XX Zjazd KPZR w 1956 roku, podczas którego Chruszczow wygłosił tajny referat krytykujący kult jednostki i zbrodnie stalinowskie.