Powstanie węgierskie 1956

Rewolucja węgierska 1956 była jednym z najważniejszych wydarzeń w historii powojennej Europy Wschodniej.

Highlight: 23 października 1956 roku rozpoczęła się pokojowa manifestacja pod pomnikiem Józefa Bema w Budapeszcie, która dała początek powstaniu.

Imre Nagy, działacz komunistyczny, został mianowany premierem i ogłosił demokratyczne przemiany na Węgrzech. Jego działania spotkały się z entuzjastycznym przyjęciem społeczeństwa węgierskiego.

Quote: "Imre Nagy - premier, który ogłasza demokratyczne przemiany na Węgrzech, działacz komunistyczny"

Powstanie węgierskie 1956 przebieg był dramatyczny:

1. Pokojowe demonstracje przerodziły się w zbrojny opór
2. 4 listopada 1956 roku nastąpiła interwencja wojsk sowieckich na Węgrzech
3. 10 listopada 1956 roku powstanie upadło

Skutki powstania węgierskiego były tragiczne:

• Śmierć około 2 tysięcy Węgrów
• Ucieczka 200 tysięcy Węgrów z kraju
• Imre Nagy został powieszony

Example: Masowa emigracja Węgrów po stłumieniu powstania pokazuje skalę represji i strachu panującego w kraju.

Państwa zachodnie uznały powstanie węgierskie za wewnętrzną sprawę bloku wschodniego, co pokazało ograniczenia polityki "wyzwalania" promowanej przez USA.

Highlight: Powstanie węgierskie przyczyny i skutki ukazały zarówno siłę dążeń wolnościowych narodów Europy Wschodniej, jak i bezwzględność sowieckiej polityki utrzymania kontroli nad blokiem wschodnim.

ZSRR po II wojnie światowej

Po II wojnie światowej Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich stał się jednym z dwóch światowych supermocarstw, znacznie powiększając swoje terytorium i strefę wpływów.

Highlight: ZSRR rozszerzyło swoje granice o tereny takie jak kraje bałtyckie, wschodnie Kresy II RP oraz Ruś Zakarpacką.

Śmierć Józefa Stalina 5 marca 1953 roku zapoczątkowała okres zmian w ZSRR i całym bloku wschodnim.

Vocabulary: Destalinizacja - proces odchodzenia od kultu jednostki i złagodzenia terroru stalinowskiego.

Nikita Chruszczow na XX zjeździe KPZR w lutym 1956 roku wygłosił tajny referat, krytykujący rządy Stalina i inicjujący proces destalinizacji.

Kraje demokracji ludowej, znajdujące się w sowieckiej strefie wpływów, charakteryzowały się:

1. Wprowadzaniem rad na wzór sowiecki
2. Skupieniem władzy w rękach partii komunistycznych
3. Ateizacją społeczeństwa
4. Kolektywizacją rolnictwa

Definition: RWPG (Rada Wzajemnej Pomocy Gospodarczej) - organizacja ekonomiczna państw bloku wschodniego powołana w 1949 roku.

14 maja 1955 roku utworzono Układ Warszawski, będący odpowiedzią na powstanie NATO.

Proces destalinizacji w krajach bloku wschodniego obejmował:

• Ogłoszenie amnestii dla więźniów politycznych
• Uniewinnienie wielu skazanych
• Złagodzenie cenzury