Zimna wojna - przyczyny, przebieg i skutki
Zimna wojna to okres napięć i rywalizacji między Stanami Zjednoczonymi a Związkiem Radzieckim, który rozpoczął się po II wojnie światowej. Konflikt ten miał ogromny wpływ na kształtowanie się powojennego ładu światowego.
Definicja: Zimna wojna to stan wrogości i rywalizacji między mocarstwami, bez bezpośredniego konfliktu zbrojnego.
Przyczyny zimnej wojny w punktach:
- Podział świata na strefy wpływów USA i ZSRR po konferencjach w Jałcie i Teheranie.
- Dążenie ZSRR do rozprzestrzeniania komunizmu na świecie.
- Rywalizacja o broń atomową i przewagę militarną.
Highlight: ZSRR zyskało kontrolę nad praktycznie całą Europą Wschodnią i Środkową po II wojnie światowej.
Zimna wojna - przebieg:
- Lata 50. - wyrównanie się potencjału nuklearnego USA i ZSRR.
- Lata 60. - skupienie się na pośrednich formach konfliktu:
Walki wywiadów
Wspieranie reżimów komunistycznych i demokratycznych
Organizowanie przewrotów i interwencji zbrojnych
Finansowanie dysydentów
Ciekawostka: W latach 60. wydawało się, że ZSRR ma przewagę nad USA ze względu na rosnące w siłę ruchy komunistyczne na Zachodzie.
Reformy Gorbaczowa w ZSRR:
W połowie lat 80. ZSRR pogrążał się w coraz większym chaosie. Reformy Michaiła Gorbaczowa, zamiast uratować sytuację, paradoksalnie ją pogorszyły.
Vocabulary: Pierestrojka - program reform gospodarczych i politycznych w ZSRR zainicjowany przez Michaiła Gorbaczowa.
Skutki zimnej wojny:
- Rozpad ZSRR w 1991 roku.
- Wyzwolenie się państw Europy Wschodniej spod wpływów sowieckich.
- USA pozostało jedynym supermocarstwem na świecie.
Quote: "Ostateczny rozpad ZSRR w roku 1991 i wyzwolenie się z orbity jego wpływów państw Europy Wschodniej zakończyły ostatecznie Zimną Wojnę, pozostawiając USA jako jedyne istniejące supermocarstwo."
Zimna wojna lata: Trwała od końca II wojny światowej 1945 do rozpadu ZSRR 1991, obejmując prawie pół wieku historii światowej.