Jesień Narodów w Europie Środkowo-Wschodniej i rozpad ZSRS
Jesień Narodów to określenie na falę pokojowych rewolucji, które jesienią 1989 roku przeszły przez kraje komunistyczne Europy Środkowo-Wschodniej. Te wydarzenia na zawsze zmieniły mapę polityczną Europy i zakończyły epokę zimnej wojny.
Proces ten rozpoczęły dysydenci - osoby, które odważnie sprzeciwiały się władzy komunistycznej i za to były represjonowane. Tworzyli oni Komitety Helsińskie, które pilnowały przestrzegania praw człowieka. W Czechosłowacji powstała słynna Karta 77 z Václavem Havlem na czele, która otwarcie krytykowała łamanie praw obywatelskich.
Ogromną rolę w tych przemianach odegrał papież Jan Paweł II, który wzywał do "rewolucji ducha". Zachęcał Europejczyków do duchowej odnowy i pokojowego dążenia do wolności politycznej.
Przyczyny Jesieni Narodów były bardzo konkretne: rosnąca inflacja, puste półki w sklepach i brak podstawowych produktów. Dodatkowo bezkrwawe przemiany w Polsce inspirowały ruchy demokratyczne w całej Europie Środkowo-Wschodniej.
💡 Pamiętaj: Jesień Narodów była w większości pokojowa - ludzie walczyli o wolność bez przemocy, co czyni te wydarzenia wyjątkowymi w historii.
Węgry były jednymi z pierwszych, gdzie rozpoczęły się zmiany. Już w 1988 roku ugrupowanie Fidesz organizowało masowe manifestacje. W maju 1988 roku ustąpił János Kádár, długoletni przywódca komunistów. W czerwcu 1989 roku rozpoczęły się obrady Trójkątnego Stołu, a 23 października 1989 roku proklamowano Republikę Węgierską.