Europejska awangarda literacka
Awangarda to była prawdziwa rewolucja w literaturze! Cztery główne nurty całkowicie zmieniły sposób pisania w pierwszej połowie XX wieku.
Futuryzm (Włochy) całkowicie odciął się od przeszłości - futuryści byli zafascynowani techniką i uważali się za awangardę nowych czasów. Dadaizm (Szwajcaria, Francja) poszedł jeszcze dalej - dadaiści kpili ze wszystkiego, nawet własnej twórczości, głosząc jej bezsens.
Surrealizm wprowadził pisanie automatyczne - zapisywanie myśli i marzeń bez kontroli rozumu. To była swobodna gra wyobraźni, która dała nam najdziwniejsze i najbardziej fascynujące utwory.
💡 Pamiętaj: Nazwa "dadaizm" pochodzi od pierwszych słów dziecka - "dada". To pokazuje, jak bardzo dadaiści chcieli zerwać z dorosłym, poważnym światem!
Polskie awangardy poetyckie
W Polsce powstały trzy główne ośrodki awangardowe, każdy z własnym czasopismem i stylem.
Awangarda krakowska (czasopismo "Zwrotnica") z Julianem Przybosiem na czele tworzyła nową metaforę i zastępowała uczucia poetyckimi obrazami. Była precyzyjna i kondensowała znaczenia.
Awangarda lubelska ("Reflektor") z Józefem Czechowiczem była pełna wizyjności i katastrofizmu - zapowiadała nadchodzącą wojnę. Młody Czesław Miłosz należał do awangardy wileńskiej ("Żagary"), która łączyła katastrofizm z lewicowym radykalizmem.
🎯 Na egzamin: Te trzy awangardy różniły się stylem, ale wszystkie łączyła chęć odnowienia języka poetyckiego i wyzwolenia wyobraźni.