"Romantyczność" Adama Mickiewicza to kluczowy manifest literacki polskiego romantyzmu, przedstawiający konflikt między racjonalnym a duchowym postrzeganiem świata.
- Romantyczność ballada stanowi programowy utwór, otwierający cykl "Ballad i romansów"
- Centralną postać Karusi charakteryzuje głębokie przeżywanie miłości przekraczającej granice śmierci
- Utwór prezentuje konflikt między racjonalizmem (reprezentowanym przez starca) a romantycznym światopoglądem
- Czucie i wiara przeciwstawione są empirycznemu poznaniu
- Narrator opowiada się za duchowym wymiarem rzeczywistości, popierając ludowe postrzeganie świata