Manifest programowy polskiego romantyzmu
"Romantyczność" Adama Mickiewicza powstała w okresie kowieńskim, gdy autor pracował jako nauczyciel i przebywał na dworach szlacheckich. Utwór ten to ballada romantyczna - nowy gatunek literacki, który wprowadził do polskiej literatury charakterystyczne cechy epoki.
Mickiewicz w "Romantyczności" prezentuje zderzenie dwóch światów: romantycznego i klasycystycznego. Świat romantyczny reprezentują Karusia (młoda dziewczyna widząca ducha zmarłego kochanka) i prosty lud, który wierzy dziewczynie. Świat klasycystyczny uosabia starzec, który uważa Karusię za obłąkaną i kieruje się jedynie rozumem i tym, co widzi.
Motto utworu: "Zdaje mi się, że widzę... Gdzie? Przed oczyma duszy mojej" - odnosi się do Karusi, która widzi ducha swojego kochanka. W romantyzmie nie jest ważne to, co się widzi, ale to, co się czuje. Mickiewicz podkreśla, że jeśli ludzie kochali się mocno za życia, będą razem i po śmierci.
Warto zapamiętać! "Romantyczność" wprowadza kluczowe cechy ballady romantycznej: historyzm, melodyjność, tajemniczość, fantastykę, ludowość oraz synkretyzm rodzajowy i gatunkowy.
Język utworu jest bogaty w środki stylistyczne i cechuje go emocjonalność. Mickiewicz stosuje różnorodną stylistykę, łącząc elementy humoru i grozy. Pejzaż romantyczny stanowi tło dla wydarzeń, a przyroda jawi się jako niepokojąca, nieprzenikniona i potężna.