Motywy literackie i znaczenie dla matury
Ziemia to centralny motyw powieści - źródło życia, pracy, konfliktów i godności. Reymont pokazuje, jak praca na roli kształtuje charakter i relacje między ludźmi. Cykliczność natury determinuje rytm życia bohaterów.
Powieść przedstawia pełny obraz społeczności wiejskiej - hierarchię, obyczaje, tradycje religijne i ludowe. Reymont nie idealizuje wsi - pokazuje zarówno piękno (pracowitość, wierność tradycji), jak i wady (chciwość, zazdrość).
Realizm i naturalizm widać w szczegółowych opisach pracy na roli, obrzędów i surowej rzeczywistości. Stylizacja językowa oparta na gwarze ludowej nadaje autentyczności.
"Chłopi" to epopeja chłopska - monumentalne dzieło o całej społeczności, gdzie każda postać ma swoje miejsce. Reymont udowodnił, że wieś może być równie ważnym tematem literackim co miasto.
Kluczowe dla matury: Motyw ziemi, cykliczność przyrody, realizm w opisach życia wiejskiego i społeczne przesłanie o godności pracy na roli.