Przesłanie utworu
Gustaw jako bohater werteryczny pokazuje niebezpieczeństwa romantycznej miłości. Skupia się wyłącznie na własnych uczuciach, jego emocje względem kochanki się zmieniają, a skłonności autodestrukcyjne prowadzą do tragedii.
Mickiewicz formułuje ważne pouczenia moralne. Pierwsze brzmi: "Kto miłości nie zna, ten żyje szczęśliwy, i noc ma spokojna, i dzień nietęskliwy" - sugeruje, że miłość przynosi cierpienie.
Drugie pouczenie to: "Kto za życia choć raz być w niebie, ten po śmierci nie trafi od razu!" - oznacza, że kto doświadczył idealnego szczęścia na ziemi, będzie miał trudności z dostaniem się do nieba.
Główne przesłanie utworu to ostrzeżenie przed idealizacją miłości i zatraceniem się w uczuciach. Mickiewicz pokazuje, jak nierealistyczne oczekiwania wobec miłości mogą doprowadzić do duchowej zagłady.
💡 Na egzamin: Zapamiętaj, że "Dziady" IV to krytyka romantycznej koncepcji miłości - Mickiewicz ostrzega przed jej niebezpieczeństwami, choć sam jest romantykiem.