Pesymizm Schopenhauera i nadczłowiek Nietzschego
Artur Schopenhauer w swoim dziele "Świat jako wola i przedstawienie" przedstawia niezwykle pesymistyczną wizję rzeczywistości. Według niego cierpienie jest nieuchronnym elementem ludzkiego życia, a wszystkim rządzi irracjonalna wola życia (popęd), która często działa wbrew rozumowi. Cierpienie przybiera różne formy - od biedy i głodu po nudę i zazdrość.
Schopenhauer proponuje trzy drogi ucieczki od cierpienia. Pierwsza to wyzbycie się pragnień i akceptacja nieuchronnego. Druga polega na kontemplacji i bezinteresownym obcowaniu ze sztuką. Trzecią drogą, inspirowaną buddyzmem, jest ucieczka w niebyt - stan podobny do nirwany.
Friedrich Nietzsche w "Tako rzecze Zaratustra" ogłasza, że "Bóg umarł", co oznacza odrzucenie chrześcijaństwa i tradycyjnych wartości moralnych. W miejsce starych norm proponuje ideę nadczłowieka, który tworzy własne zasady moralne. Nietzsche przedstawia ewolucję: od małpy, przez człowieka, aż do nadczłowieka.
Warto wiedzieć! Nietzsche wyróżnił dwa typy moralności: "moralność panów" - etykę silnych indywidualistów oraz "moralność niewolników" - etykę propagandową, charakterystyczną dla słabszych jednostek zależnych od społeczeństwa.