Konrad Wallenrod

Alternatywny zapis:

potrafi zachować pogodę ducha, a problemy jego ojczyzny wydają się dotyczyć bezpośrednio jego samego. Prócz wspaniałych i cnotliwych cech Konrad posiada też przywary, jakimi są przede wszystkim pijaństwo i agresja, można powiedzieć, że jedno z drugim się w tym przypadku łączy. Upojony alkoholem, często grywał na lutni i śpiewał różne pieśni grobowe, a kiedy ktoś go na tym przyłapał, wybuchał gniewem. Jego uniesienia podczas nadużycia alkoholu przejawiały się również nieuzasadnioną agresją. Potrafił krzyczeć i grozić nie tylko wojsku, ale też obcym.Ukojenie nerwów przynosił mu tylko jedyny przyjaciel - Halban. Jego wzrok łagodził i wyciszał emocje Konrada. CZĘŚĆ II Obradujący komturzy, urzędnicy, kapłani i rycerze udają się na nabożeństwo. Tu rozpoczyna się hymn do Ducha Świętego o pomoc w wyborze mistrza zakonu. Wszystko odbywa się nocą, więc po modłach zgromadzeni udają się na spoczynek, a Arcykomtur wraz z Halbanem i innymi braćmi rozmawiają o wyborze mistrza podczas wędrówki. Spacer trwa na tyle długo że robi się jasno, a nad ranem wędrujący słyszą odgłosy dobiegające z wieży. (Tutaj poznajemy historię Aldony) W owej wieży zamknięto dziewczynę na jej własną prośbę. Od tej pory żyła tam w samotności i od czasu do czasu śpiewała pieśni i było wtedy wiadomo, że nadal żyje. W pieśni, którą usłyszeli Arcykomtur i Halban zawarła imię Konrada. Halban postanowił wykorzystać sprzyjającą okoliczność i przekonał wówczas Dozostałych braci, że musi być to znak. abv to właśnie Konrada wybrać na mistrza zakonu krzyżackiego. Komturzy ulegli zdaniu Halbana i przyjęli jego sugestię tym samym wybierając nowego mistrza. Uradowani zakonnicy odchodzą, a pod wieżą zostaje sam mnich i rozpoczyna swoją pieśń miłosną. Treścią jego pieśni jest Litwinka, która pokochała cudzoziemca. Wyjechała ona ze swojego kraju za ukochanym mężczyzną, jednak to nie spowodowało, że są razem. Halban porównuje ową kobietę do rzeki Wilii, która wpada do Niemna, podobnie jak dziewczyna ma kiedyś wpaść w ramiona swojego cudzoziemca, a potem razem mają zginąć w morzu. Scanned with Any Scanner CZĘŚĆ III Na wielkiego mistrza zostaje wybrany - już oficjalnie - Konrad. Po skończonej modlitwie i ucałowaniu ksiąg otrzymuje swoje atrybuty władzy: miecz i wielki krzyż. Komturzy są przekonani, że Konrad będzie silnym i dobrym przywódcą, który doprowadzi Krzyżaków do zwycięstwa nad pogańska Litwą. Od wyboru Konrada na mistrza minął rok, a on sam nie podjął żadnych walk, a jedyne co zrobił to wprowadził w życie zakonu surowe zasady, pokutę i post. Rycerze zakonni są podminowani w związku z zaistniałą sytuacją, zwłaszcza, że na Litwie dochodzi do obcych najazdów i kraj jest osłabiony, więc to idealna okazja do rozpoczęcia wojny. Do Zakonu przybywa książę Witold - skłócony z obecnym władcą Polski - szuka oparcia i sprzymierzenia wśród Zakonu. Tymczasem bracia zakonni, dostrzegają, że Konrad co wieczór udaje się w stronę wieży. Tutaj ma miejsce Pieśń z wieży, historia Aldony Dziewczyna śpiewa na temat cierpienia i z bólem wspomina Litwę. Dowiadujemy się również, o jej dzieciństwie pięknym i pozbawionym trosk, życiu w zamku. Dziewczyna wciąż ma nadzieję na spotkanie z ukochanym. Pieśń słyszy Konrad, który odpowiada na žale Aldony i kochankowie wdają się w rozmowę, która kończy się wzajemnym wyznaniem miłości. Dziewczyna tłumaczy ukochanemu, że z powodu tak silniej miłości do niego, nie mogła służyć już w klasztorze. Jej jedyną szansą na ponowne zobaczenie miłości było zamknięcie się w wieży niedaleko Marienburga. Konrad jest rozerwany emocjonalnie, ponieważ jest bliski zemsty, a miłość do Aldony może do niej nie doprowadzić. Wie też, że miłość do dziewczyny może być dla niego największym priorytetem i żadne inne sprawy nie będą już tak istotne. Konrad dostrzega, że w czasach młodości, był w stanie poświęcić szczęście z dziewczyna na rzecz szlachetnych celów, a teraz ciężko mu zaprzestać codziennych rozmów z dziewczyną. Na tych przemyśleniach ich rozmowa się kończy, a nad ranem Konrad znika. CZĘŚĆ IV-UCZTA Z okazji święta patrona zakonów rycerskich Konrad organizuje ucztę. Do stolicy przyjeżdżają rycerze i komturowie. Główne miejsce zajmuje Konrad, a po jego lewej stronie książę Witold, który zawarł sojusz z Zakonem przeciwko Litwie. Rozpoczyna się uczta. Konrad chce, aby ktoś zaśpiewał pieśni, jak za czasów uczt, kiedy był jeszcze młody. Początkowo śpiewacy poruszają tematykę rycerstwa, pobożności i odwagi Konrada, to jednak nie zadowala mistrza i żąda on czegoś rozczulającego co odnosi się do rzeczywistego życia rycerza zakonnika. Pieśń, jakiej żąda strz postanawia wykonać Wajdelota. Pieśniarz ten opowiada swój ciężki los, opisuje tęsknotę za Litwą i stwierdza, że narodowych zdrajców czeka piekło. Pieśń jak się okazało bardzo dotknęła księcia Witolda, który sam postanowił odwrócić się od ojczyzny. Witolda zaczynają dręczyć wyrzuty sumienia i wybucha gniewem. Kiedy jednak Krzyżacy burzą się na śpiew Wajdeloty, Konrad tłumaczy im, że jest to tradycja wedle starego zwyczaju. PIEŚŃ WAJDELOTY Śpiewak w swojej pieśni obrazuje największe zagrożenie dla narodu litewskiego jakim jest Zakon Krzyżacki. W tym celu posługuje się postacią morowe dziewicy, która symbolizuje epidemię dżumy. Wajdelota podkreśla, że nie sama dżuma stanowi niebezpieczeństwo, a właśnie owy Zakon. Śpiewak wskazuje też na istotną rolę pieśni narodowej, która umożliwia podtrzymanie tradycji narodowej oraz daje ogromne wsparcie dla narodu podczas najtrudniejszych chwil. Pieśń jest nazywany przez niego nawet „Arką Przymierza" co wskazuje na to, że scala ona pokolenia i łączy dzieje. W przeciwieństwie do innego dorobku kulturowego, pieśń jest niezniszczalna i przetrwa wszystko.Wajdelota pragnie poruszyć temat wielkiego człowiek, przerywa pieśń i rozpoczyna swoją opowieść. Opowieść ukazuje powrót rycerzy litewskich z wygranej walki. Wśród ich zdobyczy znajduje się dwoje rycerzy niemieckich, którzy jeszcze podczas walk przeszli na stronę litewska. Jeden z nich to młodzieniec, drugi zaś jest już stary. Zostają zaprowadzeni do księcia Kiejstuta, który pyta ich o powód przybycia na Litwę. Rozpoczyna młodszy, który opowiada historie z jego dzieciństwa. Mówi o tym, że Niemcy zabili jego rodziców, a jego samego wzięli do niewoli. Tam nadano mu nazwisko to Walter Alf. Wychowywany został przez Winrycha - mistrza zakonu krzyżackiego. Miłości do ojczyzny nauczył go stary Halban, z którym Walter wolał czas spędzać dużo bardziej niż z Winrychem. To on rozbudził w nim tak wielkie uczucie względem ojczyzny, ale teżogromną niechęć, a wręcz nienawiść wobec Krzyżaków. Starzec ostudzał jego chęć zniszczenia zakonu tłumacząc, że najpierw należy podpatrzeć sztuki wojennej, zyskać ich zaufanie. Walter jednak już w pierwszej walce przechodzi na stronę Litwinów i to właśnie tak trafia do księcia Kiejstuta. Historii życia młodego Waltera uważnie przysłuchiwał się nie tylko książę, ale też jego córka Aldona. W późniejszym czasie opowiada jej on o Bogu, chrześcijaństwie, o wielkich zamkach i miastach po drugiej stronie Niemna. Dziewczyna zakochuje się w Walterze, co dostrzega też jej ojciec, ale nie przeszkadza mu to, ponieważ uważa, że Walter jest dobrym kandydatem na zięcia. Aldona i Walter pobrali się, jednak jak zaznacza Wajdelota nie jest to typowo romantyczna historia, ponieważ już w krótkim czasie Walter podejmuje walki na terenie obleganych miast przez rycerzy zakonnych. Udział w tych walkach bardzo zmienia Waltera, miłość do Aldony słabnie, a wzmaga się chęć zemsty na Krzyżakach. Po krwawej Scanned with Any Scanner bitwie pod Rudawą, Alf postanawia wyjechać zabierając ze sobą Wajdelotę. Nie wie jednak, że Aldona domyśliła się, że Walter będzie chciał uciec i zabiegła mu drogę w dolinie. Walter tłumaczy jednak, że musi walczyć w sprawach ojczyzny i że ona sama ma znaleźć sobie innego mężczyznę. Aldona wybiera natomiast życie w samotności w klasztorze, gdzie sam Konrad ją zgodnie z jej wolą odprowadza. Kochankowie rozstają się, a pieśniarz kończy opowieść. Konrad już wie, że pieśniarz to Halban i ogłasza długo wyczekiwaną wojnę. Konrad sam postanawia zaśpiewać pieśń. BALLADA ALPUHARA Konrad opowiada tu o wojnie Hiszpanów z Maurami, gdzie większość osad Maurów została już podbita, a broniły się jedynie: Grenada, gdzie panuje zaraza i twierdza Alpuhara. W owej twierdzy broniła się tylko garstka rycerzy pod wodzą ich króla Almanzora. Rano, kiedy Hiszpanie przejęli zamek, król zmylił pogonie i uciekt. Gay Hiszpanie świętują przybywa Almanzor, który mówi, że chce służyć Bogu i prosi tylko o darowanie życia. Hiszpanie doceniając jego męstwo zgadzają się, zapraszają do środka, przytulają a nawet całują przybyłego. W ten czas Almanzor sinieje, drży aż w końcu upada i umiera, a za nim wszyscy Hiszpanie. Jak się okazuje pojechał do Grenady, by przywieźć stamtąd zarazę i w ten sposób pokonać wroga. Konrad kończy opowieść i zauważa, że są i tacy jak Witold, którzy zdradzają swój naród. Wallenrod zaczyna pić upija się, aż do momentu odgrażania się, po czym zasypia. Komturzy są zdziwieni zachowaniem mistrza, zwłaszcza że nadużywał on alkoholu raczej w samotności aniżeli na jakichś biesiadach. CZĘŚĆ V-WOJNA Akcja rozpoczyna się od przedstawienia położenia Zakonu. Wojna jest już nieunikniona ze względu na najazdy oraz powrót Witolda na Litwę. Krzyżacy mieli świadomość, że Witold zdradził krzyżackiego sprzymierzeńca i wystąpi przeciw Zakonowi. Zostaje wydany dokument nawołujący rycerzy z całej Europy do walki z pogańska Litwą. Zachodnioeuropejskie rycerstwo gromadzi się w Marienburgu i przywdziewają czerwone krzyże (symbol krucjaty). Wojska krzyżackie wkroczyły do Litwy, jednak powracają niewielka grupą i z klęska. Pojawiają się oskarżenia wobec Konrada o niekompetentne prowadzenie wojsk krzyżackich. Zarzuca się mu między innymi, zbyt długie oblężenie Wilna, co spowodowało wyczerpanie żywności i głód wśród oddziałów krzyżackich. Ostatecznie Konrad jako pierwszy uciekł z miejsca bitwy informując, że Litwa zwyciężyła. Konrad zwołuje specjalną naradę i tłumaczy przegraną nie przychylnością boską. W podziemiach Marienburgu zbiera się trybunał mający na celu orzeknięcie winy za klęskę Zakonu. Trybunał odkrywa zdradę Konrada Wallenroda, za sprawą dowodów jednego z sędziów trybunału. Przed 12 laty był giermkiem prawdziwego hrabiego Konrada Wallenroda. Był podejrzany o jego śmierć, której miał dokonać podczas wyprawy do Palestyny, przybrał jego imię i tak wrócił osławiony do Hiszpanii. Rycerze doszli również do tego, że Konrad podczas wojny z Litwą potajemnie spotykał się z Witoldem oraz to, że co noc spotykał się w wieży z ukochaną. Sędziowie orzekli winę Konrada, a trybunał potwierdził wydany przez siebie wyrok śmierci na Konrada. CZĘŚĆ VI - POŻEGNANIE Konrad przybywa do ukochanej w celu oznajmienia jej o spełnieniu misji. Uważa, że Litwa zwyciężyła, dzięki jego zdradzie. Jest przekonany, że państwo krzyżackie długo nie podniesie się z takiej przegranej. Jednocześnie informuje Aldonę, że nie chce się już mścić na Niemcach. Wspomina o ruinach zamku w Kownie i kamieniu, na którym niegdyś się widywali. Namawia Aldonę do wspólnego powrotu na Litwę. Ta, jednak odmawia z przykrością tłumacząc, że wtedy złamałaby przysięgę daną Bogu. Mówi też, że te lata spędzone na wieży, bardzo ją zmieniły i woli, aby zapamiętał ją piękną i młodą. Twierdzi, że połączą się znów, ale nastąpi to dopiero po śmierci. Konrad zrozpaczony odchodzi. Rano ponownie wraca pod wieże. Prosi Aldonę, by zrzuciła mu nitkę ze swojego ubrania albo kosmyk włosa, by mógł je zachować na pamiątkę. Ostatecznie proponuje jej, by zginęli razem. Wskazuje jej strzelnice, w której zamierza spędzić resztę życia. Co rano na drzwiach ma wieszać czarną chustę, a w oknie stawiać lampe, jeżeli Aldona kiedyś nie zobaczy jakiejś z tych rzeczy to będzie oznaczało jego śmierć.. Jednocześnie na spotkaniu z Halbanem prosi go, by po jego zgonie zrzucił czarna chustę i tym samym przekazał wiadomość Aldonie. W tym momencie dobiegają do nich odgłosy zbliżających się rycerzy. Konrad postanawia wypić truciznę. Halban natomiast pragnie rozsławić go w pieśniach i przekazać wiedzę o nim światu. Rycerze docierają do sali, w której przybywają, Konrad zrzuca się z siebie płaszcz, upada i umiera. Zrzucił przed śmiercią lampę i Aldona, dzięki temu wiedziała, że jej mąż nie żyje. Niemal w tej samej chwili słychać było krzyk pustelnicy Aldony - oznaczającą jej śmierć. Scanned with Any Scanner Bohaterowie Konrad Wallenrod To główny bohater utworu znany też jako Walter Alf (tak nazywali go Krzyżacy). Gdy był mały został porwany przez Krzyżaków (do Zakonu) ze swojej ojczystej Litwy. Nazwisko Wallenroda przejmuje dopiero, kiedy wyrusza wraz ze sławnym rycerzem Konradem Wallenrodem na wojnę do Palestyny. Rycerz Wallenrod ginie, a Walter Alf powraca do Zakonu już jako Wallenrod. Podmiot liryczny charakteryzuje Konrada jako silnego, walecznego i odważnego, z którym inni boją się stawać do walki. Wymienia też inne jego cnoty jak: ubóstwo, skromność czy nieprzywiązywanie wagi do spraw materialnych. Aldona Jedna z trzech córek litewskiego księcia Kiejstuta. Zakochana w Konradzie, za sprawą jego opowieści nawraca się na chrześcijaństwo. Zdesperowana po wyjeździe ukochanego zamiast udania się do klasztoru wybiera pustelnicze życie w wieży. Jest postacią wrażliwą i sentymentalną, o czym świadczy jej bezwarunkowa miłości do Konrada. Do końca pozostaje dla czytelnika konsekwentną kobietą, która postępuje zgodnie z własnym sumieniem. Halban Litewski mnich. Jest w życiu Konrada od jego najmłodszych lat, tłumaczy i wyjaśnia jego pochodzenie. Halbanowi Konrad zawdzięcza nie tylko wielki patriotyzm, ale też nienawiść do Krzyżaków i chęć zemsty. Jest bohaterem bardzo rozważnym i inteligentnym. Wierzy w zbawczą, wyzwalającą i zagrzewającą do walki moc pieśni. Krzyżacy Bohater zbiorowy. Bezwzględni chrześcijanie, którzy do nawrócenia używają najbardziej radykalnych metod. Mordują, krzywdzą i porywają. Bezlitośnie tepią niewiernych. Książe Witold Litewski książę. Początkowo uznany za zdrajcę narodowego, ostatecznie decyduje się na powrót do ojczyzny i walkę z Krzyżakami. Książe Kiejstut Ojciec Aldony, później teść Konrada. Winrych von Kniprode Mistrz zakonu krzyżackiego. Pełni rolę opiekuna Konrada, obdarza go uczuciem, jednak sam Konrad nie tylko uczucia nieodwzajemnia, ale wręcz pała niechęcią do Winrycha. Plan wydarzeń 1. Atak Krzyżaków na Litwę - śmierć rodziców Konrada i porwanie bohatera. 2. Wychowywanie się Waltera Alfa w zakonie. 3. Nauki Halbana. 4. Ucieczka Konrada wraz z Halbanem na Litwę - dwór księcia Kiejstuta. 5. Poznanie i miłość Waltera Alfa z Aldoną. 6. Ślub zakochanych. 7. Ponowne zagrożenie wojskami krzyżackimi na Litwie. 8. Pozostawienie przez Waltera żony i decyzja o zemście na zakonie. 9. Decyzja Aldony o zamurowaniu w wieży. 10. Udanie się Alfa wraz z wielkim rycerzem Konradem na wojnę do Palestyny. 11. Tajemnicza śmierć Konrada i przejęcie jego nazwiska przez Waltera Alfa. 12. Walter jako Konrad przyjmuje śluby zakonne i zostaje wielkim mistrzem zakonu. 13. Wieczorne spotkania i rozmowy Aldony z Konradem. 14. Umyślne zwlekanie Konrada w sprawie podjęcia działań zbrojnych i rozpoczęciu wojny. 15. Biesiada na dworze krzyżackim. 16. Pieśń Wajdeloty, ballada odśpiewana przez Konrada - decyzja o wojnie z Litwą. 17. Zdrada Witolda - ataki na zamki zakonu. 18. Wyprawa Krzyżaków na Litwę. 19. Powrót Krzyżaków po klęsce. 20. Wyrok śmierci Trybunału na Konrada za zdradę. 21. Rozmowa Wallenroda z pustelnicą - namowa kobiety na ucieczkę. 22. Śmierć Aldony i Konrada. Scanned with Any Scanner