Kluczowe pojęcia epoki Młodej Polski
Dekadentyzm to nastrój upadku i schyłkowości, który ogarnął twórców końca XIX wieku. Artyści byli przekonani, że zbliżający się koniec stulecia przyniesie katastrofę i upadek wartości. Dlatego w ich twórczości często pojawia się smutek i bezradność.
Sztuka dla sztuki to koncepcja, według której sztuka powinna istnieć sama dla siebie, bez celów społecznych czy patriotycznych. W tym ujęciu sztuka jest absolutem i odbiciem duszy artysty, a nie narzędziem do zmiany rzeczywistości.
W poezji młodopolskiej dominował impresjonizm - technika pokazywania rzeczywistości jako ulotnych wrażeń i momentów budujących nastrój (świetnie widać to u Tetmajera). Symbolizm z kolei wyrażał przekonanie, że świata nie da się opisać dosłownie, a jedynie przez symbole, zaś ekspresjonizm pokazywał nieustanną walkę przeciwieństw - dobra i zła, ducha i materii.
💡 Warto zapamiętać: Secesja była głównym stylem w sztuce Młodej Polski, rozpoznawalnym przez faliste, asymetryczne linie i motywy roślinne. Świetnie oddaje charakter całej epoki - odejście od realizmu ku stylizacji i dekoracyjności.
Inne ważne pojęcia to modernistyczny mizoginizm (niechęć do kobiet inspirowana filozofią Schopenhauera), dandyzm (traktowanie własnego życia jako dzieła sztuki), psychoanaliza Freuda (nowa metoda terapii oparta na analizie snów) oraz chocholi taniec - słynny symbol z "Wesela" Wyspiańskiego oznaczający uśpienie narodu polskiego.