Model komunikacji językowej
Wyobraź sobie, że rozmawiasz przez telefon z przyjacielem - to właśnie model komunikacji w akcji! W każdej komunikacji mamy nadawcę (osoba mówiąca) i odbiorcę (osoba słuchająca), którzy używają wspólnego kodu (języka). Te role mogą się zmieniać, gdy prowadzicie dialog.
Kod może być werbalny (mówiony) lub niewerbalny (pisany, piktograficzny, dźwiękowy czy migowy). Między wami musi istnieć kontakt - bezpośredni (gdy rozmawiacie twarzą w twarz) lub pośredni (np. przez telefon). Potrzebujecie też kanału komunikacji (np. powietrza przy rozmowie, linii telefonicznych przy dzwonieniu).
💡 Pomyśl o ostatniej rozmowie telefonicznej - byłeś nadawcą i odbiorcą, używaliście wspólnego kodu (języka polskiego), mieliście pośredni kontakt, a kanałem były fale radiowe!
Funkcje komunikatów językowych
Język nie tylko przekazuje informacje - służy wielu celom! Oto najważniejsze funkcje komunikatów:
- Informatywna - przekazuje fakty i informacje: "Pada deszcz"
- Ekspresywna - wyraża emocje i odczucia: "Nie wytrzymam tego, leje od tygodnia!"
- Impresywna - wpływa na zachowanie odbiorcy: "Weź parasol!"
- Fatyczna - podtrzymuje kontakt: "Rozumiesz, co do ciebie mówię?"
- Metajęzykowa - skupia się na samym języku
- Poetycka - wykorzystuje środki artystyczne: "Szlachetne zdrowie, nikt się nie dowie"
Każda wypowiedź może pełnić kilka funkcji jednocześnie. Teraz, gdy już je znasz, potrafisz lepiej analizować zarówno codzienne rozmowy, jak i teksty literackie!