"Nad Niemnem" Elizy Orzeszkowej to klasyczny przykład powieści tendencyjnej z epoki pozytywizmu. Utwór przedstawia losy rodziny Korczyńskich i ich otoczenia, ukazując konflikty społeczne i ideowe w popowstaniowej rzeczywistości.
- Powieść promuje idee pracy organicznej i pracy u podstaw
- Główni bohaterowie reprezentują różne postawy społeczne i polityczne
- Utwór porusza problematykę patriotyzmu, obowiązku wobec ojczyzny i modernizacji społeczeństwa
- Nad Niemnem łączy realizm w opisie codziennego życia z elementami idealizacji postaci pozytywnych