Geneza i kontekst historyczny
Odyseja najprawdopodobniej powstała nieco później niż Iliada, datuje się ją na VIII w. p.n.e., podobnie jak Iliadę. W połowie III w. p.n.e. Odyseja została przetłumaczona na łacinę.
Kompozycja i tematyka
Odyseja składa się z 24 pieśni, które zostały napisane heksametrem i rozpoczyna się inwokacją. Główny bohater, Odyseusz, pojawia się dopiero w V pieśni, gdy opuszcza wyspę nimfy Kalipso. Losy Odysa poznajemy dzięki retrospekcji, z jego własnych opowieści. Epos opowiada o losach Odyseusza, który wyróżnił się w trakcie oblężenia Troi wyjątkowym sprytem, a następnie wyruszył w drogę powrotną do Itaki, gdzie czekała na niego Penelopa. Odyseusz spotykał wiele niebezpiecznych przygód, a cała tułaczka trwała 10 lat.
Rodzaj i gatunek literacki
Odyseja Homera jest przykładem eposu, czyli dzieła epickiego przedstawiającego dzieje bohaterów na tle wydarzeń ważnych dla danej społeczności. Cechy eposu homeryckiego to między innymi inwokacja, światy bogów i ludzi przenikające się, obiektywny narrator wszechwiedzący, dłuższy utwór wierszowany, narracja o losach bohaterów na tle przełomowych wydarzeń, heroizacja bohaterów, uroczysty styl, oraz elementy takie jak epitety, porównania, retrospekcja, dygresje i retardacje.
Najważniejsi bohaterowie
Odyseusz, król Itaki, jest sprytny, uparty i mściwy. Po powrocie do domu z pomocą syna zabił wszystkich zalotników, stracił też wszystkich towarzyszy w czasie wędrówki. Penelopa, żona Odyseusza, jest rozumna, roztropna i cnotliwa. Telemach, syn Odyseusza i Penelopy, w wieku 20 lat wyruszył poszukiwanie ojca.
Plan wydarzeń
Akcja Odyseji obejmuje wydarzenia po zakończeniu wojny trojańskiej, konkretniej - losy 10-letniego powrotu do domu Odyseusza, które rozgrywają się w miejscach fantastycznych (np. kraina Feaków) i realistycznych (Itaka, Sparta).
Odyseja Homera to epickie dzieło o tułaczce Odyseusza, pełne przygód, intryg i zdrad. Oferuje czytelnikowi nie tylko wspaniałe narracje, ale również głębokie spojrzenie na ludzką naturę, wytrwałość i odwagę.
