Wprowadzenie do Pana Tadeusza - księga I
Akcja "Pana Tadeusza" rozgrywa się przez pięć dni w 1811 roku i jeden dzień w 1812 roku w Soplicowie na Litwie. Utwór rozpoczyna się piękną inwokacją do Litwy i Matki Boskiej, która od razu wprowadza nas w nostalgiczny klimat epopei.
Głównym bohaterem jest Tadeusz Soplica, 20-letni młodzieniec, który wraca z Wilna do rodzinnego Soplicowa. Po przybyciu do dworku, Tadeusz przypadkowo spotyka tajemniczą dziewczynę, która ucieka na jego widok. Później podczas kolacji poznaje Telimenę, którą myli z wcześniej spotkaną nieznajomą.
Dworek w Soplicowie jest prawdziwym symbolem polskiej gościnności - stoi na pagórku, otoczony polami, ma białe ściany i zawsze otwartą bramę. Wewnątrz wiszą patriotyczne obrazy: portrety Kościuszki, Jasińskiego, Rejtana i Korsaka, a na szafie stoi stary zegar grający "Mazurka Dąbrowskiego".
Ciekawostka! Podczas wieczornej kolacji Sędzia, wuj Tadeusza i gospodarz Soplicowa, wygłasza przemówienie o grzeczności, co pokazuje, jak ważne były dobre maniery w szlacheckim społeczeństwie.
W księdze I poznajemy też innych bohaterów: Wojskiego, przyjaciela rodziny, który wita Tadeusza po przyjeździe, oraz tajemniczego księdza Robaka, którym wszyscy są zainteresowani, pytając go o wieści ze świata. Księga kończy się wzmianką o walkach prowadzonych przez Napoleona, co wprowadza kontekst historyczny epopei.