Księga I - Gospodarstwo
Wszystko zaczyna się od powrotu Tadeusza Soplicy do rodzinnego Soplicowa po studiach w Wilnie. Młody szlachcic z radością ogląda dwór, w którym się wychował, choć zauważa, że wydaje się mniejszy niż w jego wspomnieniach z dzieciństwa.
Tadeusz z sentymentem przygląda się portretom bohaterów narodowych - Kościuszki, Rejtana, Jasińskiego i Korsaka wiszącym na ścianie. Zatrzymuje się też przy starym zegarze, który po pociągnięciu za sznurek wygrywa Mazurka Dąbrowskiego.
Kiedy wchodzi do swojego dawnego pokoju, czeka go niespodzianka - zastaje w nim nieład i... damską garderobę! To nie wszystko. W ogrodzie dostrzega młodą dziewczynę w białej sukience, która na jego widok wpada zawstydzona do pokoju, a następnie szybko ucieka.
Ciekawostka! W pierwszej księdze zostaje zarysowany konflikt o zamek, który będzie kluczowym elementem fabuły. Zwróć też uwagę na obyczaje szlacheckie, jak zasiadanie do stołu - to może pojawić się na sprawdzianie!