Krzysztof Kamil Baczyński - "Pokolenie"
Wyobraź sobie, że masz 20 lat i zamiast marzyć o przyszłości, musisz walczyć o przetrwanie. Baczyński należał do pokolenia Kolumbów, nazywanego także pokoleniem Apokalipsy Spełnionej - to młodzi ludzie, którzy wkraczali w dorosłość w trakcie II wojny światowej.
Wiersz jest zbudowany na mocnym kontraście między pięknem natury a okrucieństwem wojennej rzeczywistości. Ten zabieg sprawia, że obraz tamtego okresu staje się jeszcze bardziej drastyczny i poruszający.
Kolumbowie to ludzie porażeni wojną, doświadczeni przez życie nad wyraz okrutne. Nie mieli szansy nauczyć się kochać ani być kochanymi. Musieli przeżyć, poświęcając wszystkie wartości - ten brak wartości w wojennej rzeczywistości nazywa się "odwróconym Dekalogiem".
Ostatnia część wiersza to refleksja o przyszłości. Podmiot liryczny zastanawia się, czy zapisze się w pamięci jako bohater, czy zostanie zapomniany. Ta niepewność dopełnia tragizmu całego pokolenia.
Pamiętaj: Wiersz "Pokolenie" to jeden z najważniejszych utworów o doświadczeniu wojny w polskiej literaturze.