Galeria postaci "Potopu"
Centralną postacią powieści jest Andrzej Kmicic (znany również jako Babinicz) – chorąży orszański, który przez własną nierozwagę zostaje uznany za zdrajcę. Jego droga do odkupienia win i odzyskania miłości Oleńki stanowi główną oś fabuły. Naprzeciw niego stoi Aleksandra Billewiczówna – jego narzeczona, która nie może zaakceptować początkowo nieodpowiedzialnego i zdradziecko wyglądającego postępowania ukochanego.
Wśród kluczowych bohaterów drugoplanowych znajduje się Jerzy Michał Wołodyjowski – słynny "mały rycerz", najlepszy szermierz w Rzeczypospolitej, który staje do pojedynku z Kmicicem o Oleńkę. Nie mniej ważny jest Jan Onufry Zagłoba – szlachcic słynący z forteli i ciętego dowcipu, który pomimo skłonności do koloryzowania, zawsze staje w obronie słabszych.
Wśród pozostałych postaci warto wymienić Jana Skrzetuskiego – rotmistrza chorągwi królewskiej, bohaterskiego obrońcę z czasów powstania Chmielnickiego, a także Kiemliczów (ojca z dwoma synami) i wachmistrza Sorokę, którzy wiernie służą Kmicicowi. Czarnym charakterem powieści jest Janusz Radziwiłł – potężny magnat litewski, który zdradza króla i ojczyznę dla własnych korzyści.
Pamiętaj! Sienkiewicz w mistrzowski sposób łączy postacie fikcyjne (jak Kmicic czy Oleńka) z autentycznymi postaciami historycznymi (jak Janusz Radziwiłł), tworząc wiarygodny obraz XVII-wiecznej Rzeczypospolitej, co jest charakterystycznym zabiegiem powieści historycznej.